Η στήριξη του Δημόσιου Συστήματος Υγείας, αποτελεί μια πρωτοβουλία της Περιφερειακής Αρχής την οποία μπορούν να ακολουθήσουν και οι άλλες Περιφέρειες, καθώς «ανοίξαμε το δρόμο για τέτοιου είδους παρέμβασης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τη δημιουργία του κατάλληλου νομικού πλαισίου», υπογραμμίζει η Περιφερειάρχης Αττικής Ρένα Δούρου σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ λίγες ώρες μετά την απόφαση του Περιφερειακού συμβουλίου Αττικής να στήριξη με 40,6 εκατομμύρια ευρώ τα 31 νοσοκομεία της Αττικής για αγορά υλικοτεχνικής υποδομής.
Με αφορμή τις «αντιξοότητες» που χρειάστηκε να υπερβεί η Περιφερειακή Αρχή για να υλοποιήσει την παραπάνω επιλογή της καθώς και πολλές ανάλογες περιπτώσεις που αντιμετωπίζει καθημερινά, η κ. Δούρου χαρακτηρίζει αναγκαιότητα τη ριζική αλλαγή του Καλλικρατικού πλαισίου προκειμένου οι δύο βαθμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να παρεμβαίνουν αποτελεσματικά καθώς «βρίσκονται κοντύτερα στα προβλήματα των πολιτών, τα γνωρίζουν καλύτερα και μπορούν να παρέμβουν αποτελεσματικότερα». «Χρειαζόμαστε δηλαδή τα κατάλληλα εργαλεία, για να αποφύγουμε γραφειοκρατίες, αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων, να υπάρχει σαφής εικόνα του τι κάνει η Περιφέρεια, τι ο Δήμος, τι το Υπουργείο. Αυτές τις ασάφειες τίς υφίστανται σε βάρος τους καθημερινά οι πολίτες».
Η περιφερειάρχης κάνει ενδεικτικό απολογισμό τού μέχρι σήμερα έργου της Περιφέρειας Αττικής στο κοινωνικό πεδίο και παράλληλα αναφέρεται στα έργα υποδομής συνολικού κόστους 107 εκατ. ευρώ που βρίσκονται σε τροχιά υλοποίησης αλλάζοντας ριζικά «την όψη της Αττικής, βάζοντας τις βάσεις κρίσιμων υποδομών που λείπουν από την Περιφέρεια, δημιουργώντας θέσεις εργασίας, και συμβάλλουν στη βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη». Κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο «υπερτοπικής» σημασίας έργο του Φαληρικού όρμου (αντιπλημμυρικό και ανάπλασης) κόστους 130μ εκατ. ευρώ, στην ικανοποιητική πορεία υλοποίησης του νέου Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων άλλα και στη δυσκολία ολοκλήρωσης ενός σχεδιασμού όπως π.χ. η ανάταξη του Πεδίου του Άρεως, λόγω «δυσκαμψίας» στον συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων.
Αναφορικά με την εφαρμογή του αναπτυξιακού σχεδιασμού η Περιφερειάρχης Αττικής περιγράφει τον τρόπου που παρεμβαίνει η Περιφέρεια για ένα «νέο επιχειρείν». «Επιχειρούμε να αλλάξουμε το πρότυπο του επιχειρείν μέσα από την αλλαγή των νοοτροπιών και την υπέρβαση χρόνιων παθογενειών στη λειτουργία του κράτους».
«Αυτοί που σήμερα κουνούν επικριτικά το δάκτυλο για τη μη προσέλκυση επενδύσεων, φέρουν τεράστιες ευθύνες για την απουσία σταθερού επενδυτικού περιβάλλοντος, για την ανυπαρξία σταθερού φορολογικού πλαισίου, για τη δυσλειτουργία του Δημοσίου, για δομικές ελλείψεις».
Με αφορμή δε, την πρόσφατη επίθεση κατά του πρώην πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου, υπογραμμίζει «Τα γεγονότα δεν δημιουργήθηκαν μέσα σε δύο εβδομάδες ή δύο χρόνια. Η κρίση Δημοκρατίας, που βιώνουμε και η οποία επικάθεται στην ανάπτυξη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, δεν αποτελεί γραμμική συνέπεια της οικονομικής κρίσης και της κρίσης χρέους. Είναι αποτέλεσμα λάθος πολιτικών που εφαρμόστηκαν τις τελευταίες δεκαετίες». Και αναφέρεται στις ευθύνες των κυβερνήσεων των τελευταίων δεκαετιών: «Αδιαφόρησαν για τη δημιουργία σοβαρής συνεκτικής μεταναστευτικής/προσφυγικής πολιτικής, ενώ οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας προανήγγειλαν τη διόγκωση των μεταναστευτικών/προσφυγικών ροών. Παράλληλα δεν έδωσαν βάρος στην παιδεία, στη γνώση της σύγχρονης ιστορίας τόπου, των αγώνων του κατά του φασισμού».
Επίσης, η περιφερειάρχης προαναγγέλλει δύο σημαντικές εκδηλώσεις. Η πρώτη στις 7 και 8 Ιουνίου για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας, με τη στήριξη της Προέδρου του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Και η δεύτερη σχετικά με την καινοτόμο επιχειρηματικότητα, με τον τίτλο η «Αττική Επιχειρεί» στις 16 Ιουνίου.
Ειδικότερα η συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ Δούρου έχει ως εξής:
Ερ.: Κυρία Δούρου τι σηματοδοτεί η απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου να διαθέσει χρηματοδότηση ύψους 40,6 εκατ. ευρώ στα νοσοκομεία της Αττικής; Και γιατί έπρεπε να έλθει η Περιφέρεια Αττικής να κάνει τη δουλειά του υπουργείου Υγείας;
Απ.: Κυρία Ρουμελιώτη, πρόκειται καταρχήν για μια σημαντική πρωτοβουλία της Περιφερειακής Αρχής για τη στήριξη του Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Μια πρωτοβουλία που μπορεί να βρει μιμητές και στις άλλες Περιφέρειες, από τη στιγμή που δημιουργήσαμε το νομικό πλαίσιο παρέμβασης, το οποίο ανοίγει το δρόμο για τέτοιου είδους προγραμματικές συμβάσεις από όλη την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Από κει και πέρα, τόσο η Περιφέρεια Αττικής όσο και το υπουργείο Υγείας, αποτελούν δημόσιους φορείς που ενεργούν στο πλαίσιο της συντεταγμένης εξουσίας. Θέλω να πω, κοινός μας στόχος είναι η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος και η υγεία είναι το υπέρτερο δημόσιο αγαθό, κατοχυρωμένο από τον Ανώτατο νόμο, από το Σύνταγμα. Πήραμε λοιπόν αυτή την πρωτοβουλία να στηρίξουμε υλικοτεχνικά 31 νοσοκομεία σε όλη την Αττική, από την Πεντέλη ως το Πέραμα. Δεν υποκαταστήσαμε την κυβέρνηση ούτε υπερβήκαμε τις αρμοδιότητές μας. Και μάλιστα, για να θωρακίσουμε το νομικό κομμάτι, περάσαμε μια νέα, συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση σε σχέση με τις προγραμματικές συμβάσεις μεταξύ των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με δημόσια ιδρύματα υγείας. Περάσαμε έτσι ειδική τροποποίηση του άρθρου 100 του Καλλικράτη, εν αναμονή βέβαια της ριζικής του μεταρρύθμισης. Και φυσικά θα συνεχίσουμε και με άλλες παρεμφερείς πρωτοβουλίες. Γιατί το δικαίωμα των πολιτών σε αξιοπρεπείς υπηρεσίες υγείας ήταν και παραμένει στο επίκεντρο των προσπαθειών μας.
Ερ.: Είσαστε περίπου στα μέσα της θητείας σας: τι απολογισμό μπορείτε να κάνετε στην κοινωνική πολιτική, έναν τομέα που είχατε δώσει ιδιαίτερη έμφαση και προεκλογικά αλλά και στον πρώτο σας προϋπολογισμό;
Απ.: Είμαστε όντως στα μέσα της θητείας μας και πιστεύουμε ότι έχουμε κάνει, χωρίς τυμπανοκρουσίες, πολύ δουλειά στον κοινωνικό τομέα και όχι μόνο σε αυτόν. Σε ό,τι αφορά στον κοινωνικό πεδίο, μερικά παραδείγματα, ενδεικτικά. Λύσαμε το χρόνιο πρόβλημα της μεταφοράς των μαθητών στα σχολεία τους. Πλέον διασφαλίσαμε ότι 19.000 μαθητές, με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, πηγαίνουν στα σχολεία τους με ασφάλεια. Για να το καταφέρουμε αυτό, προχωρήσαμε σε νομοθετικές ρυθμίσεις, που δεν αφορούν μόνο την Αττική αλλά όλες τις Περιφέρειες. Στηρίζουμε, μέσω του προγράμματος των κουπονιών των Λαϊκών Αγορών, τις οικογένειες που έχουν ανάγκη. Βοηθήσαμε, σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, περίπου 20 χιλιάδες νοικοκυριά να μην τους κοπεί το ρεύμα. Στηρίζουμε με 25 εκατομμύρια ευρώ το έργο 23 Κέντρων Διημέρευσης – Ημερήσιας Φροντίδας Ατόμων με Αναπηρία για τα επόμενα τρία χρόνια. Το κέντρο Logistics, που πλέον έχει περάσει ως «καλή πρακτική» στην Έκθεση του Κογκρέσου των Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, σχετικά με την υποδοχή και την ένταξη στις τοπικές κοινωνίες των μεταναστών / προσφύγων, επιτελεί παράλληλα και κοινωνικό έργο. Συγκεκριμένα, προμήθευσε με πάγια και αναλώσιμα ιατρικά και παραϊατρικά υλικά, συνολικού βάρους 3,2 τόνων περίπου, 12 Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, τα 2 μάλιστα εκτός Αττικής, στο Βόλο και τη Μυτιλήνη, 6 Κοινωνικά Ιατρεία και Κέντρα Φιλοξενίας προσφύγων. Την ίδια στιγμή στηρίζουμε ενεργά το Δίκτυο Δομών Κοινωνικής Ένταξης μέσω της εφαρμογής Social Attica. Και έπεται συνέχεια. Γιατί η Περιφέρεια Αττικής, όπως όλες οι Περιφέρειες, πέραν των άλλων, έχει σοβαρή κοινωνική αποστολή να φέρει σε πέρας. Για το σκοπό αυτό άλλωστε χρειάζεται και τις ανάλογες θεσμικές μεταρρυθμίσεις γιατί μέχρι σήμερα είτε κινούμαστε στα όρια των αρμοδιοτήτων μας, όπως πράξαμε, λόγου χάρη, σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού/προσφυγικού φαινομένου. Είτε είμαστε αναγκασμένοι να ζητάμε σημειακές μεταρρυθμίσεις του Καλλικράτη, όπως κάναμε στην περίπτωση της προγραμματικής σύμβασης με τα νοσοκομεία της Αττικής.
Ερ.: Προεκλογικά μιλούσατε για χρόνιες παθογένειες και αναγκαία έργα υποδομής όπως και «επιβεβλημένη» την αλλαγή του συστήματος της διαχείρισης απορριμμάτων, εκτιμάτε ως θετική την πορεία ή την δρομολόγηση των σχετικών έργων;
Απ.: Παράλληλα, σε τροχιά υλοποίησης έχουν εισέλθει σοβαρά έργα που αλλάζουν την όψη της Αττικής, βάζουν τις βάσεις κρίσιμων υποδομών που λείπουν από την Περιφέρεια, δημιουργούν θέσεις εργασίας, και συμβάλλουν στη βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της ανάπλασης του Φαληρικού Όρμου. Ένα έργο σημαντικό, υπερτοπικής σημασίας, που προχωρά σε χρόνο-ρεκόρ, μετά από τη διεξαγωγή του πρώτου μεγάλου διαγωνισμού με τον νέο νόμο για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, θωρακίζει αντιπλημμυρικά την περιοχή, ενώνει την πόλη με τη θάλασσα, εντάσσει την περιοχή στον τουριστικό χάρτη. Τα οφέλη είναι πολλαπλά: κοινωνικά, οικονομικά, τουριστικά. Παράλληλα προχωράμε στην κατασκευή έξι πεζογεφυρών σε κομβικούς οδικούς άξονες της Περιφέρειας, με στόχο την ασφάλεια των πολιτών, συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 130.000.000 ευρώ. Και αυτά είναι μόνο μερικά από τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη. Μόνο πέρσι προωθήσαμε κρίσιμα έργα υποδομών, ύψους 107 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία στοχεύουν στην αντιμετώπιση χρόνιων παθογενειών καθώς και στην αναπτυξιακή προοπτική της Αττικής.
Έργο υποδομής είναι και η έγκριση της αναθεώρησης του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων, πέρσι το Δεκέμβριο – κάτι που έπρεπε να είχε γίνει εδώ και… 10 χρόνια! Πλέον διαθέτουμε σύγχρονο πλαίσιο διαχείρισης με έμφαση στη Διαλογή στην Πηγή, τη μείωση, την ανακύκλωση, την επανάχρηση, την κομποστοποίηση. Βρισκόμαστε σήμερα μπροστά στο στοίχημα της υλοποίησης – ένα στοίχημα που περνά μέσα από τη συντονισμένη δράση κεντρικής εξουσίας, δήμων, Περιφέρειας.
Αυτά είναι μερικά από όσα έργα βρίσκονται σε εξέλιξη σήμερα στην Αττική. Προλαβαίνω την ερώτησή σας: «όλα είναι λοιπόν τέλεια στην Περιφέρεια Αττικής;» Όχι, για αυτό και δίνουμε καθημερινά μικρές και μεγάλες μάχες που δεν στέφονται πάντα με επιτυχία, όπως για παράδειγμα με το Πεδίο του Άρεως. Παρεμβαίνουμε στο πάρκο εδώ και 2,5 χρόνια σε πολλά επίπεδα αλλά ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για θέμα που δεν είναι αποκλειστικά αρμοδιότητα της Περιφέρειας. Συνεργαζόμαστε με τον Δήμο Αθηναίων για την καθαριότητα και πριν από δύο χρόνια υπογράψαμε Μνημόνιο Συνεργασίας με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για την αστυνόμευση του χώρου. Τα προβλήματα όμως, ειδικά σε ό,τι αφορά την ασφάλεια, παραμένουν και υπονομεύουν de facto τις προσπάθειες που κάνουμε για την αναβάθμιση του Πάρκου, μέσα από τη συντήρηση υποδομών του, όπως οι παιδικές χαρές και τον ανακατασκευή κτιρίων όπως το κτίριο Οικονομίδη. Σας λέω δε ότι θα θέσουμε δημόσια, στο άμεσο μέλλον, όλες τις πτυχές των προβλημάτων του Πεδίου του Άρεως. Γιατί είναι θέμα πολυπαραγοντικό που επιβάλλει συνέργειες των δημόσιων φορέων για αποτελεσματικές παρεμβάσεις, που δεν θα μένουν στα χαρτιά.
Ερ.: Σχετικά με τη μεταρρύθμιση του Καλλικράτη, σε τι αφορούν οι προτάσεις της Περιφέρειας Αττικής; Εντάσσονται στην ευρύτερη συζήτηση για τη Συνταγματική Αναθεώρηση;
Απ.: Σήμερα έχει ξεκινήσει ο δημόσιος διάλογος τόσο για την αναθεώρηση του Συντάγματος όσο και τη μεταρρύθμιση του καλλικρατικού πλαισίου. Ήταν καιρός. Γιατί οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, οι βαθμίδες της διοίκησης που βρίσκονται δηλαδή κοντύτερα στα προβλήματα των πολιτών, τα γνωρίζουν καλύτερα και μπορούν να παρέμβουν αποτελεσματικότερα, πρέπει να αποκτήσουν και τα μέσα να εκπληρώσουν την αποστολή τους. Εμείς αναγκαστήκαμε να κάνουμε τροποποίηση του Καλλικράτη για να μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε την προμήθεια εξοπλισμού των νοσοκομείων. Χρειαζόμαστε δηλαδή τα κατάλληλα εργαλεία, για να αποφύγουμε γραφειοκρατίες, αλληλοεπικάλυψη αρμοδιοτήτων, να υπάρχει σαφής εικόνα του τι κάνει η Περιφέρεια, τι ο Δήμος, τι το Υπουργείο. Αυτές τις ασάφειες τίς υφίστανται σε βάρος τους καθημερινά οι πολίτες. Χρειαζόμαστε λοιπόν ανασχεδιασμό και επαναθεσμοθέτηση των λειτουργιών και των αρμοδιοτήτων της δύο βαθμών αυτοδιοίκησης της χώρας, στο πλαίσιο μιας πραγματικά αποκεντρωτικής πολιτικής. Έχουμε καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με την ανάγκη να γίνει επιτέλους λειτουργική, στη βάση της επικουρικότητας και των αρχών της σύγχρονης διακυβέρνησης, η έννοια της μητροπολιτικότητας που υπάρχει μόνο στα χαρτιά. Να κατοχυρωθούν οι αρμοδιότητες της Αυτοδιοίκησης στο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, να υπάρξει φορολογική αποκέντρωση. Όλα αυτά θα τα συζητήσουμε στη Διημερίδα για τη Συνταγματική Αναθεώρηση που οργανώνουμε υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας , με τη στήριξη του Κογκρέσου των Τοπικών και περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, στο πλαίσιο της διαδικασίας της Επιτροπής Διαλόγου για τη Συνταγματική Αναθεώρηση, την Τετάρτη και την Πέμπτη, στις 7 και 8 Ιουνίου, στο Δημοτικό θέατρο του Πειραιά. Γιατί αυτά τα θέματα σχετίζονται μεταξύ τους και απαιτούν συνολική, θεσμική αντιμετώπιση. Πρέπει επιτέλους ο τόπος να αποκτήσει Τοπική Αυτοδιοίκηση που να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις που θέτει η 4η βιομηχανική επανάσταση. Να μπορεί να παρεμβαίνει σε κοινωνικό αλλά και επιχειρηματικό επίπεδο. Και αυτές οι μεταρρυθμίσεις δεν έχουν να κάνουν με τη διαπραγμάτευση – αντιθέτως μπορούν να είναι και πλεονεκτήματα απέναντι στους θεσμούς καθώς δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος και κινούνται στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού των δημοσίων δομών.
Ερ.: Στις αρχές του Μαΐου διοργανώσατε με το ΕΒΕΑ τη βράβευση νέων επιχειρηματιών. Ποιος ο στόχος αυτής της συνεργασίας;
Απ. : Το Start-up Awards είναι ένας από τους κρίκους μίας αλυσίδας ενός νέου οικοσυστήματος επιχειρηματικότητας. Δίνουμε έμφαση σε ένα νέο μοντέλο βιώσιμης επιχειρηματικότητας που δημιουργεί δουλειές, στηρίζοντας την εξωστρέφεια, την καινοτομία, την έξυπνη εξειδίκευση. Και αυτά μέσα από πολύμορφες συνέργειες με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς επιχειρηματικότητας. Αντιλαμβανόμαστε ότι αυτού του είδους οι αλλαγές δεν γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη. Βάζουμε λοιπόν τις βάσεις για ένα νέο ‘επιχειρείν’. Διοργανώνουμε έτσι την Παρασκευή, 16 Ιουνίου Ημερίδα με τίτλο «Η Αττική Επιχειρεί», με τη συμμετοχή της Επιτρόπου Κορίνας Κρέτσου και εκπροσώπων παραγωγικών φορέων. Στηρίζουμε νέες παραγωγικές προσπάθειες, μέσα από τη Θερμοκοιτίδα ΘΕΑ, σε συνεργασία με το ΕΒΕΑ, μέσα από το συνεργατικό σχήμα για να γίνει η Αττική πόλος έλξης τουρισμού και πολιτισμού, μέσα από τη συμμετοχή μας, μαζί με start-uppers σε διεθνή φόρα. Επιχειρούμε να αλλάξουμε το πρότυπο του επιχειρείν μέσα από την αλλαγή των νοοτροπιών και την υπέρβαση χρόνιων παθογενειών στη λειτουργία του κράτους. Χρειαζόμαστε ένα σταθερό θεσμικό, φορολογικό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδύσεων. Αυτοί που σήμερα κουνούν επικριτικά το δάκτυλο για τη μη προσέλκυση επενδύσεων, φέρουν τεράστιες ευθύνες για την απουσία σταθερού επενδυτικού περιβάλλοντος, για την ανυπαρξία σταθερού φορολογικού πλαισίου, για τη δυσλειτουργία του Δημοσίου, για δομικές ελλείψεις. Είναι δυνατόν, εν έτει 2017, να μην έχουμε δασολόγιο, κτηματολόγιο; Ποιος σώφρων επενδυτής θα διακινδυνεύσει τα χρήματά του σε ένα περιβάλλον που δεν παρέχει στοιχειώδεις εγγυήσεις; Σήμερα η κυβέρνηση κάνει αγώνα δρόμου προκειμένου να αντιμετωπίσει χρόνιες παθογένειες, δομικά προβλήματα δεκαετιών ενός στρεβλού μοντέλου ανάπτυξης, που σφράγισε τις τελευταίες δεκαετίες. Οι αντιδράσεις στην ανάρτηση των δασικών χαρτών είναι ενδεικτικές των αντιστάσεων και παραπέμπουν σε αγκυλώσεις του παρελθόντος. Δεν μπορούμε να μιλάμε για νέα επιχειρηματικότητα και να σκεφτόμαστε την κοινωνία με όρους 19ου αιώνα. Όμως, πλέον δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάνουμε χρόνο με λόγια. Περνάμε στις πράξεις. Και στην Περιφέρεια Αττικής δίνουμε προτεραιότητα στο νέο επιχειρείν. «Νέο» ηλικιακά αλλά και δομικά. Προχωράμε στη βάση μίας προσέγγισης bottom – up. Έτσι, έχουμε ξεκινήσει τη Δημόσια Διαβούλευση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, όπου όλοι οι φορείς της επιχειρηματικότητας μπορούν να καταθέσουν τις ιδέες και, το κυριότερο, τις προτάσεις τους. Όλες θα ληφθούν υπόψη για τον καθορισμό της στρατηγικής της Περιφέρειας για την καινοτομία και την εξειδίκευση, με στόχο το νέο επιχειρείν.
Ερ.: Πριν από δύο εβδομάδες, με το άρθρο σας «Υπνοβάτες» κρούσατε τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την απειλή εκφασισμού του δημόσιου βίου. Μεσολάβησε η τρομοκρατική ενέργεια κατά του πρώην πρωθυπουργού Λ. Παπαδήμου… Ποια η εκτίμησή σας για το δημόσιο βίο σήμερα στη χώρα;
Απ.: Τα γεγονότα δεν δημιουργήθηκαν μέσα σε δύο εβδομάδες ή δύο χρόνια. Η κρίση Δημοκρατίας, που βιώνουμε και η οποία επικάθεται στην ανάπτυξη του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, δεν αποτελεί γραμμική συνέπεια της οικονομικής κρίσης και της κρίσης χρέους. Είναι αποτέλεσμα λάθος πολιτικών που εφαρμόστηκαν τις τελευταίες δεκαετίες. Και στο σημείο αυτό είναι καθοριστικές οι ευθύνες των κυβερνήσεων της χώρας κατά την περίοδο αυτή. Γιατί ήσαν ακριβώς αυτές, που «εξέθρεψαν» τον λαϊκισμό και δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τον εκφασισμό του δημόσιου βίου. Αδιαφόρησαν για τη δημιουργία σοβαρής συνεκτικής μεταναστευτικής/προσφυγικής πολιτικής, ενώ οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας προανήγγειλαν τη διόγκωση των μεταναστευτικών/προσφυγικών ροών. Και παράλληλα δεν έδωσαν βάρος στην παιδεία, στη γνώση της σύγχρονης ιστορίας του τόπου, των αγώνων του κατά του φασισμού. Πόσοι μαθητές σήμερα γνωρίζουν τις σφαγές από τους Ναζί στο Δίστομο ή τη Βιάννο; Λείπει σήμερα από το εκπαιδευτικό μας σύστημα εκείνη η κρίσιμη γνώση που αποτελεί μοναδικό όπλο απέναντι στις φασιστικές προσεγγίσεις που επιχειρούν να διαστρεβλώσουν την Ιστορία. Αν δε σε αυτά προσθέσετε και το δομικό, χρόνιο έλλειμμα σύγχρονης πολιτικής ασφάλειας, για το οποίο επίσης ευθύνονται οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, αντιλαμβάνεστε, πόσο υποκριτικές αλλά και προκλητικές είναι οι σημερινές τοποθετήσεις των υπαίτιων της σημερινής κρίσης. Δεν μπορεί δηλαδή η ΝΔ να δηλώνει ότι η ΧΑ αβαντάρει τον ΣΥΡΙΖΑ για να περάσει μέτρα από τη Βουλή! Δεν μπορεί να επιρρίπτει ευθύνες στην κυβέρνηση και τον ΣΥΡΙΖΑ με αφορμή την επίθεση κατά του πρώην πρωθυπουργού!
Αυτή η «κανονικοποίηση» της αδιαφορίας για την ποιότητα του δημοσίου διαλόγου, ο οποίος υποβαθμίζεται συστηματικά εδώ και δεκαετίες και που συνοδεύεται και από περιστατικά σωματικής ή λεκτικής βίας, είναι άκρως επικίνδυνη και δεν αντιμετωπίζεται με κραυγές. Στους «Υπνοβάτες» ο Μπροχ περιγράφει μια κοινωνία χωρίς αξιακή πυξίδα που βυθίζεται σταδιακά στον φασισμό. Εμείς οφείλουμε, με γνώση της Ιστορίας, με αίσθηση ευθύνης, παρεμβαίνοντας με τόλμη στο σήμερα, να κάνουμε την αντίστροφη πορεία: να ανατάξουμε το σύστημα αξιών με έμφαση στην κοινωνική συνοχή, την αλληλεγγύη και τη δικαιοσύνη. Και σε αυτή την πορεία δεν περισσεύει κανείς, γιατί η ευθύνη είναι κοινή – αφορά στο μέλλον του τόπου.