Ελάφρυνση του χρέους αλλά και νέα μέτρα ζητά το ΔΝΤ

Δίχασε τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ το ελληνικό ζήτημα και η πορεία της Ελλάδας. Στο μόνο που φαίνεται να συμφώνησαν άπαντες ήταν η μη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. To Ταμείο τάσσεται υπέρ της ελάφρυνσης του χρέους αλλά επιμένει στην περικοπή συντάξεων και μείωση του αφορολόγητου. Σε ότι αφορά την παραμονή του ή μη στο ελληνικό πρόγραμμα όπως αναμενόταν δεν λήφθηκε κάποια απόφαση.

Οπως αναφέρει ακόμη, το ΔΣ του ΔΝΤ “σε γενικές γραμμές συμφώνησε ότι η αξιολόγηση 2012-2016 παρέχει μια χρήσιμη βάση για διδάγματα. Επιπλέον τόνισε τη σημασία της ανάπτυξης με ρεαλιστικές προβλέψεις και στόχους, την εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης και την ελάφρυνση του χρέους, αναλαμβάνοντας μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής υψηλής ποιότητας σε ένα ρυθμό συνεπή με την ικανότητα εφαρμογής τους στη χώρας, και την υιοθέτηση μιας αλληλουχίας διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων”.

Στην ανακοίνωση του μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Εκτελεστικού Συμβουλίου, το Ταμείο τονίζει ότι η χώρα μας σημείωσε σημαντική πρόοδο στη μείωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών της από την έναρξη της κρίσης μέχρι σήμερα. Όμως υπογραμμίζεται ότι η εκτεταμένη δημοσιονομική εξυγίανση και η εσωτερική υποτίμηση έχουν οδηγήσει σε υψηλό κόστος την κοινωνία, ως αποτέλεσμα της μείωσης των εισοδημάτων και της εξαιρετικά υψηλής ανεργίας.

Τα μεγάλα κόστη προσαρμογής, καθώς και η σημαντική πολιτική αστάθεια που ακολούθησε -αναφέρει η ανακοίνωση- συνέβαλαν σε καθυστερήσεις στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων από την τελευταία έκθεση του άρθρου 4, οι οποίες κορυφώθηκαν με την κρίση εμπιστοσύνης στα μέσα του 2015.
Διαβάστε το αγγλικό κείμενο εδώ

Τα σημαντικότερα σημεία των συμπερασμάτων του ΔΝΤ:
"Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντική πρόοδο στη χαλάρωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών από την έναρξη της κρίσης. Παρόλα αυτά, η παρατεταμένη δημοσιονομική εξυγίανση και η εσωτερική υποτίμηση έχουν μεγάλο κόστος στην κοινωνία, που αντανακλώνται στην μείωση των εισοδημάτων και την ιδιαίτερα υψηλή ανεργία. 
Το μεγάλο κόστος της προσαρμογής και η συνεχιζόμενη πολιτική αστάθεια που επακολούθησε, συνέβαλλε σε καθυστερήσεις στην εφαρμογή μεταρρυθμίσεων από την τελευταία διαβούλευση και κορυφώθηκε στην κρίση στα μέσα του 2015. Η οικονομική κατάσταση έχει σταθεροποιηθεί από τότε καθώς οι αρχές εφάρμοσαν μια νέα πολιτική προσαρμογής που στηρίχθηκε από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης.
Το νέο πρόγραμμα στοχεύει να δυναμώσει τα δημόσια οικονομικά, να αποκαταστήσει την υγεία του τραπεζικού τομέα και να προωθήσει την δυναμική ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, οι αρχές έχουν πάρει μια σειρά δημοσιονομικά, χρηματοπιστωτικά και δομικά μέτρα. Βοηθούμενη από τις μεταρρυθμίσεις και τη χρηματοδότηση από τους Ευρωπαίους εταίρους της, η Ελλάδα επέστρεψε στην ανάπτυξη το 2016. Η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί τα άμεσα τα επόμενα χρόνια, με το δεδομένα πως θα συνεχιστεί από τις αρχές η κατά γράμμα τήρηση των όρων του προγράμματος προσαρμογής, συμπεριλαμβανομένων και του περιορισμού των capital controls, που επιβλήθηκαν στα μέσα του 2015.
Στη βάση του τρέχοντος προγράμματος προσαρμογής της Ελλάδας, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να φτάσει λίγο κάτω από το 1%, και το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να είναι περίπου στο 1,5% του ΑΕΠ. 

Οι κίνδυνοι νέας καθόδου για τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές παραμένουν σημαντικοί και σχετίζονται με την μη ολοκλήρωση του προγράμματος ή με την καθυστερημένη εφαρμογή του. Το Δημόσιο χρέος έχει φτάσει το 179% του ΑΕΠ στα μέσα του 2015 και είναι μη βιώσιμο. Τα περισσότερα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου του Ταμείου συμφώνησαν με τα όσα είπε το προσωπικό ενώ κάποιοι διευθυντές είχαν διαφορετικές οπτικές για το δημοσιονομικό μονοπάτι και την βιωσιμότητα του χρέους. Οι διευθυντές σχολίασαν για τις ελληνικές αρχές τη σημαντική οικονομική προσαρμογή και την αποκλιμάκωση των ανισορροπιών από το 2010, που στηρίχτηκαν από σημαντικές μεταρρυθμίσεις.

Οι διευθυντές αναγνώρισαν ότι η προσαρμογή είχε πολύ μεγάλο κόστος για την κοινωνία, μαζί με μεγάλα ποσοστά φτώχειας και ανεργίας και οδήγησαν σε καθυστέρηση των μεταρρυθμίσεων. Οι διευθυντές ζητούν από τις αρχές να επιταχύνουν την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων ώστε να εξασφαλισθεί η επιστροφή σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και βιωσιμότητα του χρέους. Δεδομένων των κινδύνων νέας καθόδου, οι διευθυντές επέμειναν ώστε οι αρχές να επικεντρώσουν στην βελτίωση των δημοσίων οικονομικών, διορθώνοντας τους ισολογισμούς και αφαιρώντας τα εμπόδια για την ανάπτυξη.

Οι περισσότεροι διευθυντές συμφώνησαν πως η Ελλάδα δεν χρειάζεται νέα δημοσιονομική διαβούλευση αυτή την ώρα, δεδομένης της εντυπωσιακής προσαρμογής η οποία αναμένεται να αποδώσει πρωτογενή πλεόνασμα ύψους 1,5% του ΑΕΠ, ενώ κάποιοι άλλοι υποστήριξαν το πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.

Παρόλα αυτά, οι διεθυντές κάλεσαν για εξισορρόπηση της δημοσιονομικής πολιτικής με διεύρυνση της φορολογίας φυσικών προσώπων, εξυγιαίνοντας τις δαπάνες για τις συντάξεις ώστε να υπάρξει χώρος για στοχευμένες κοινωνικές ενέργειες για ευάλωτα κομμάτια του πληθυσμού και χαμηλότερες φορολογικούς συντελεστές.

Παρότι οι περισσότεροι διευθυντές πρόκριναν εξισορρόπηση του προϋπολογισμού, κάποιοι άλλοι θεωρούν πως κάποιες μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να στηρίξουν τα προσωρινά υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, δεδομένου πως θα εφαρμοστούν από τη στιγμή που το παραγωγικό κενό κλείνει έτσι ώστε οι επιπτώσεις στην ανάκαμψη να ελαχιστοποιηθούν.
Οι διευθυντές έκαναν έκκληση για να συνεχίσουν οι προσπάθειες καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και την αντιμετώπιση του φορολογικών οφειλών. Ενθάρρυναν τις αρχές να ενισχύσουν τη φορολογική διοίκηση, να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στους μεγαλοοφειλέτες και να ενισχύσουν το πλαίσιο καταπολέμησης του μαύρου χρήματος.

Τα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου έκαναν έκκληση για συνολική αναδιάρθρωση των φορολογικών οφειλών, με βάση τη φοροδοτική ικανότητα και καλωσόρισαν τα σχέδια για τη δημιουργία ανεξάρτητου οργανισμού για τα έσοδα. Τα μέλη τόνισαν την ανάγκη για μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων για να υποστηριχθεί η επανάληψη της πιστωτικής επέκτασης. Ενθάρρυναν την ενίσχυση του νομικού πλαισίου για την αναδιάρθρωση του χρέους, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών λύσεων και της αξιοποίησης του εποπτικού πλαισίου, αλλά και να δοθούν κίνητρα στις τράπεζες.

Οι περισσότεροι τόνισαν πως παρά τις μεγάλες θυσίες της Ελλάδας και την γενναιόδωρη βοήθεια των Ευρωπαίων εταίρων, χρειάζεται ακόμα μεγαλύτερη ελάφρυνση του χρέους για να γίνει βιώσιμο. Υπογράμμισαν ότι η ελάφρυνση του χρέους θα πρέπει να συνοδεύεται με εφαρμογή μέτρων για την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα. Η επόμενη διαβούλευση αναμένεται να γίνει σε διάστημα 12 μηνών."

Η έκθεση έχει συνταχθεί από την ομάδα της Ντέλιας Βελκουλέσκου, ενώ έχει την έγκριση του Πολ Τόμσεν. Αξίζει να σημειωθεί πως η συνεδρίαση του ΔΝΤ, ήταν η πρώτη επί προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, που δεν μοιάζει -ούτε ο ίδιος, ούτε οι συνεργάτες του- να ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεδομένης μάλιστα της κόντρας ΗΠΑ και Γερμανίας.

Να σημειωθεί ότι η συνεδρίαση ήταν προγραμματισμένη για τις 21.00 (ώρα Ελλάδος) και τελικά άρχισε με περίπου μία ώρα καθυστέρηση, γύρω στις 22.00.