Δίσεκτο το 2017 για 1,5 εκατ. φορολογουμένους

Ο εφιάλτης γίνεται πραγματικότητα. Αν τηρηθεί ο προγραμματισμός του υπουργείου Εργασίας, από την 31η Ιανουαρίου 1,5 εκατομμύριο επιτηδευματίες, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες θα αρχίσουν να πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές βάσει του εισοδήματος που δήλωσαν το 2015. Στη συνέχεια, θα περιμένουν να υποβληθούν οι φορολογικές δηλώσεις του 2017 για να γίνει ο συμψηφισμός με τα εισοδήματα του 2016. Μόνο που οι δηλώσεις του 2017 θα φέρουν και περισσότερα βάρη, τουλάχιστον γι’ αυτούς που δηλώνουν μεσαία και υψηλά εισοδήματα. Τα νούμερα αποτυπώνουν τη σκληρή πραγματικότητα: είτε «φτωχοί» είτε «πλούσιοι», θα χρειαστεί να καταβάλουν πάνω από το 50% του εισοδήματός τους για να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο Δημόσιο, ενώ θα υπάρξουν και περιπτώσεις -π.χ., μισθωτοί που έχουν εισόδημα και από μπλοκάκι- που θα φτάσουν να αποδώσουν ακόμα και το 70% των αποδοχών τους από το ελεύθερο επάγγελμα. Ηδη οι τεράστιες επιβαρύνσεις έχουν προκαλέσει κύμα «κλεισίματος» βιβλίων, το οποίο αναμένεται να κορυφωθεί μέχρι το τέλος του μήνα, καθώς έως 31 Ιανουαρίου οι επιτηδευματίες έχουν δικαίωμα να κλείσουν τα βιβλία τους με ημερομηνία 31/12/2016 χωρίς να πληρώσουν πρόστιμο. Ενδεικτικά των υπέρογκων επιβαρύνσεων είναι τα ακόλουθα παραδείγματα.

- Ελεύθερος επαγγελματίας με μία πηγή εισοδήματος και σταθερό, χαμηλό εισόδημα: Το 2016, ο επαγγελματίας πλήρωσε στον ΟΑΕΕ περίπου 3.686 ευρώ, όντας ασφαλισμένος στην 3η ασφαλιστική κλάση (όπου και κατατάσσονται οι περισσότεροι). Τόσο το 2015 όσο και το 2016 το καθαρό εισόδημά του (δηλαδή μετά την αφαίρεση ασφαλιστικών εισφορών και επαγγελματικών δαπανών) παρέμεινε σταθερό στα επίπεδα των 10.000 ευρώ. Τι θα αλλάξει στη ζωή του;

Οι μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές, από τα 307,19 ευρώ που πλήρωνε μέχρι τώρα, θα διαμορφωθούν στα 224,58 ευρώ. Δηλαδή, θα προκύψει μηνιαίο όφελος της τάξης των 82 ευρώ.
Στο εκκαθαριστικό του 2017 (όπου θα εμφανιστούν τα εισοδήματα του 2016) ο φόρος εισοδήματος θα προσδιοριστεί στα 2.200 ευρώ (συν τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ), ενώ μέχρι τώρα ο ελεύθερος επαγγελματίας πλήρωνε 2.600 ευρώ. Αρα, προκύπτει ετήσιο όφελος της τάξης των 400 ευρώ.
Συμπέρασμα: Ο ελεύθερος επαγγελματίας με μία πηγή εισοδήματος και αποδοχές ως και 10.000 ευρώ θα βγει διπλά κερδισμένος, καθώς θα γλιτώσει και από φόρους και από ασφαλιστικές εισφορές. Βέβαια, παρά την «ελάφρυνση», θα πρέπει να συμβιβαστεί με το γεγονός ότι από τα 10.000 ευρώ τα 5.545 ευρώ θα καταλήξουν στο κράτος, είτε υπό μορφή φόρων (2.850 ευρώ) είτε υπό μορφή ασφαλιστικών εισφορών (2.695 ευρώ). Ετσι, στα 10.000 ευρώ, μένουν 4.455 ευρώ καθαρά ή 371 ευρώ καθαρά τον μήνα. Το θετικό για τον συγκεκριμένο επαγγελματία είναι ότι θα κερδίσει 115 ευρώ μηνιαίως.

- Ελεύθερος επαγγελματίας με μία πηγή εισοδήματος και σταθερό μεσαίο ή υψηλό εισόδημα: Και αν ο ίδιος ελεύθερος επαγγελματίας εμφανίζει καθαρό εισόδημα 50.000 ευρώ σε ετήσια βάση; Αν υποτεθεί ότι ήταν μέχρι τώρα στην 3η ασφαλιστική κλάση του ΟΑΕΕ, πληρώνοντας 3.686 ευρώ ετησίως, τώρα θα δει το κόστος να εκτινάσσεται:

Οι μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές, από τα 307,19 ευρώ μηνιαίως, θα εκτιναχθούν στα 797 ευρώ. Δηλαδή, αυτομάτως θα προκύψει μείωση καθαρού εισοδήματος περίπου 490 ευρώ.
Στο εκκαθαριστικό του 2017 θα φανεί φόρος 15.500 ευρώ, τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ και εισφορά αλληλεγγύης 2.076 ευρώ: σύνολο 18.226 ευρώ, από 14.650 ευρώ που ήταν το αποτέλεσμα του εκκαθαριστικού του 2016.
Συμπέρασμα: Ο ελεύθερος επαγγελματίας με τη μία πηγή εισοδήματος και τις αποδοχές των 50.000 ευρώ θα χάσει μέσα στο τρέχον έτος 9.456 ευρώ από το καθαρό εισόδημά του. Και από τα 50.000 ευρώ θα του απομείνουν 17.531,75 ευρώ, με τον συντελεστή των κρατήσεων να εκτινάσσεται για φέτος στο 64,94%. Ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα πληρώσει λιγότερο φόρο το 2018, καθώς από τα φορολογητέα κέρδη του 2017 θα αφαιρεθούν οι εκρηκτικές εισφορές που θα πληρωθούν φέτος.

- Μισθωτός με πρόσθετο εισόδημα από «μπλοκάκι» - νέος ασφαλισμένος: Θα συμπεριληφθεί στους μεγάλους «χαμένους» της φετινής χρονιάς, καθώς το όποιο πρόσθετο εισόδημα αποκτούσε μέχρι τώρα από το «μπλοκάκι» κινδυνεύει με «εξαΰλωση». Ουσιαστικά, η δεύτερη απασχόληση με στόχο την ενίσχυση του εισοδήματος καθίσταται απαγορευτική, κάτι που φαίνεται από το ακόλουθο παράδειγμα: Οι μισθωτές αποδοχές του 2016 ανήλθαν στις 20.000 ευρώ, ενώ τα πρόσθετα έσοδα από το «μπλοκάκι» φτάνουν τα 10.000 ευρώ. Τι αλλάζει;

Ο φορολογούμενος θα ξεκινήσει να πληρώνει σε ασφαλιστικές εισφορές 224 ευρώ τον μήνα, ενώ μέχρι τώρα δεν πλήρωνε τίποτα (σ.σ.: εξασφάλιζε απαλλαγή από τον ΟΑΕΕ, εξαιτίας του ότι ήταν ασφαλισμένος στο ΙΚΑ ως μισθωτός). Δηλαδή, αυτομάτως προκύπτει μείωση του καθαρού εισοδήματος κατά 2.695 ευρώ ετησίως.
Το εισόδημα από το «μπλοκάκι» θα φορολογηθεί με συντελεστή 29%, αντί για 26% που ήταν ο περσινός συντελεστής. Ετσι, θα προκύψει πρόσθετη επιβάρυνση της τάξης των 300 ευρώ. Οσον αφορά την εισφορά αλληλεγγύης, θα διαμορφωθεί στα 676 ευρώ, από 420 ευρώ πέρυσι: άλλη μία επιβάρυνση της τάξης των 256 ευρώ.
Συμπέρασμα: Η πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση μέσα στο 2017 για τον μισθωτό που θα θελήσει να ενισχύσει το εισόδημά του με ένα «μπλοκάκι» θα ξεπεράσει τα 3.200 ευρώ. Πρακτικά, από τα 10.000 ευρώ του πρόσθετου εισοδήματος, πάνω από το 65% θα πρέπει να πάει στο δημόσιο ταμείο. Αν, μάλιστα, οι αμοιβές από τον μισθό ήταν υψηλότερες, ο συντελεστής αυτός θα μπορούσε να φτάσει ακόμα και στο... 85%. Αν, για παράδειγμα, οι μισθολογικές αποδοχές ήταν 40.000 ευρώ τον χρόνο, το «μπλοκάκι» των 10.000 ευρώ θα φορολογούνταν με συντελεστή 45% (από 26% το 2016). Αν προστεθεί η ασφαλιστική εισφορά 26,95%, η εισφορά αλληλεγγύης 7,5% και το τέλος επιτηδεύματος των 650 ευρώ, το σύνολο των κρατήσεων μέσα στο 2017 φτάνει στο 85%. Δηλαδή, από τα 10.000 ευρώ καθαρά που θα έχει εισπράξει μέσα στο 2016 ο φορολογούμενος από το «μπλοκάκι» μέσα στο 2017 θα πρέπει να πληρώσει: (α)2.695 ευρώ υπό μορφή ασφαλιστικών εισφορών, (β)4.500 ευρώ υπό μορφή φόρου εισοδήματος, (γ)650 ευρώ υπό μορφή τέλους επιτηδεύματος και (δ)750 ευρώ εισφορά αλληλεγγύης: σύνολο 8.595 ευρώ.

Επίσης, ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα περιμένει το εκκαθαριστικό του 2018 για να πληρώσει λιγότερο φόρο, καθώς τότε θα του αφαιρεθούν οι ασφαλιστικές εισφορές που θα καταβάλει μέσα στο 2017, με φυσική συνέπεια τη μείωση του φορολογητέου εισοδήματος.

- Αγρότης με μία πηγή εισοδήματος:Ο αγρότης υπέστη ήδη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών μέσα στο 2016, καθώς η εξαμηνιαία εισφορά, που κυμαινόταν από τα 464,22 έως τα 1069,92 ευρώ για το β’ εξάμηνο του 2015, αυξήθηκε από τα 535,2 έως τα 1163,28 ευρώ για τα δύο εξάμηνα του 2016. Το τι θα γίνει μέσα στο 2017 θα εξαρτηθεί από το ύψος του εισοδήματος που δηλώνει ο αγρότης. Ενα είναι βέβαιο: από το 2018 οι αυξήσεις θα είναι συνεχείς, καθώς θα αναπροσαρμόζεται κάθε χρόνο ο συντελεστής υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών. Ετσι, ασφαλισμένος της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας επιβαρύνεται για το β’ εξάμηνο του 2016 με εισφορές 535,2 ευρώ. Για το 2017, όποιο και αν είναι το εισόδημά του, δεν θα μπορεί να πληρώνει λιγότερα από 87 ευρώ τον μήνα ή λιγότερα από 516 ευρώ το εξάμηνο. Το ελάχιστο όριο θα ισχύει για όσους έχουν εισόδημα έως 4.923 ευρώ ετησίως. Οι έχοντες υψηλότερο εισόδημα θα πληρώνουν εισφορές που θα υπολογίζονται με τους ακόλουθους συντελεστές:

14% για το 2017 (συν 6,95% για υγεία συν 0,25% για Αγροτική Εστία.
2.16% για το 2018.

3.18% για το 2019.

4.19% για το 2020.

5.19,5% για το 2021.

6.20% για το 2022.

Ετσι, ο αγρότης των 10.000 ευρώ θα πληρώνει 1.060 ευρώ ανά εξάμηνο, ενώ το ποσό αυτό θα αυξάνεται προοδευτικά με την πάροδο των ετών. Με βάση τα στοιχεία που επικαλέστηκε το Μέγαρο Μαξίμου, περίπου το 95% των αγροτών θα πληρώνουν μόνο το ελάχιστο πλαφόν των 87 ευρώ τον μήνα, λόγω της εμφάνισης πολύ χαμηλών εισοδημάτων.

- Μέλος Δ.Σ. και μέτοχος Α.Ε.:Ο μέτοχος εταιρείας που έχει την... ατυχία να μετέχει και στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας του θα πληρώνει ασφαλιστικές εισφορές με βάση το εισόδημα που εισπράττει από μερίσματα. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι το κράτος θα φτάνει να απορροφά περίπου το 65% ως το 70% των κερδών. Πώς; Αν υποτεθεί ότι ο μέτοχος κατέχει το 100% των μετοχών μιας εταιρείας που έχει κέρδη 30.000 ευρώ, τότε:

Θα πληρώσει 8.700 ευρώ σε φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, λόγω του ότι ο συντελεστής έχει αναπροσαρμοστεί στο 29%. Για λόγους απλοποίησης, δεν λαμβάνεται υπόψη η προκαταβολή για την επόμενη χρονιά, η οποία,όμως, θα είναι καταστροφική, ειδικά για καινούργιες εταιρείες ή για επιχειρήσεις που θα επιστρέψουν στην κερδοφορία (σ.σ.: στις νέες εταιρείες η προκαταβολή υπολογίζεται με συντελεστή 50% για τρία χρόνια και μετά αυξάνεται στο 100%).
Στα κέρδη που θα απομείνουν θα επιβληθεί φόρος επί των μερισμάτων, που θα είναι 3.195 ευρώ (15% ο συντελεστής από φέτος), καθώς τα μερίσματα θα φτάσουν στα 21.300 ευρώ.
Επί των μερισμάτων (21.300 ευρώ) θα επιβληθεί και εισφορά αλληλεγγύης, που θα είναι 676 ευρώ.
Οι ασφαλιστικές εισφορές (26,95% επί των μερισμάτων) θα διαμορφωθούν σε 5.740 ευρώ.
Τι θα απομείνει από τα κέρδη των 30.000 ευρώ έπειτα από όλα αυτά; 17.531,75 ευρώ, καθώς τα 32.468 ευρώ θα καταλήξουν στο Δημόσιο.