Δώρο πολλών δισ. στον ΟΠΑΠ

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου-Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Πρώτη φορά Αριστερά, πρώτη φορά καζινο-μηχανές σε όλες τις γειτονιές. Τα παχιά λόγια των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ. για την καταπολέμηση της φτώχειας διαδέχθηκαν τα μυστικά ραντεβού, οι χαριστικές διατάξεις υπέρ του ΟΠΑΠ και, εντέλει, τα δεκάδες χιλιάδες «φρουτάκια», τα οποία θα οδηγήσουν στην πλήρη φτωχοποίηση και τον κοινωνικό αφανισμό.Τι κι αν ως αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγελλε το ξεπούλημα του οργανισμού στην Emma Delta και τον «μικρομέτοχο Δ. Μελισσανίδη», δεσμευόμενος ότι ως κυβέρνηση θα αναθεωρούσε τη λεόντεια σύμβαση και ότι θα υποχρέωνε τον ιδιώτη ανάδοχο να καταβάλλει επιπλέον φόρους και μέρισμα από τα κέρδη του; Συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Με μια εντυπωσιακή στροφή 180 μοιρών, άφησε ανεξέλεγκτο τον ΟΠΑΠ, χαρίζοντάς του έναν Κανονισμό που του παραχωρεί περισσότερα από όσα ποτέ ζητούσε.Η αλλαγή στάσης ήρθε μετά από συνάντηση κορυφαίου υπουργού με άνθρωπο του ΟΠΑΠ στις Βρυξέλλες -10 ημέρες πριν από την πρόσφατη δημοσίευση του Κανονισμού-, που όχι μόνο κατάφερε να αλλάξει όσα σημεία δεν άρεσαν, αλλά και να βγει ένας Κανονισμός σαν να γράφτηκε από τον ίδιο τον ΟΠΑΠ.
Την ίδια ώρα, «σύγχρονα παιχνίδια τύχης» όπως το Τζόκερ κατέγραφαν συνεχή τζακ ποτ εκατομμυρίων ευρώ, ενώ η μετοχή του οργανισμού στο Χρηματιστήριο με διαρκή limit up εξασφάλιζε περί τα 150 εκατ. ευρώ στην εταιρεία. Προκαλούνται, δε, εύλογα ερωτήματα από το γεγονός ότι την ίδια περίοδο ο ΟΠΑΠ αποπλήρωσε δόση του ομολογιακού δανείου που είχε λάβει προ τριετίας -με άγνωστες έως σήμερα εγγυήσεις- για την εξαγορά του! Με τον νέο Κανονισμό, ο καθείς θα μπορεί να εισέρχεται ανεξέλεγκτα στα «μικρά καζίνο», να παίζει όσο θέλει και να «ξεπλένει» όσο περισσότερο «μαύρο» χρήμα μπορεί με μόλις 10% προμήθεια, αφού δεν υπάρχει ανάγκη αναγραφής Α.Φ.Μ. στην κάρτα παίκτη. Η κυβέρνηση δεν δίστασε να καθυστερήσει ακόμη και την επένδυση στο Ελληνικό, όπου η ανάδοχος είχε προγραμματίσει τη δημιουργία καζίνο, επειδή ο νόμος 4002 δεν επιτρέπει ομοειδείς επιχειρήσεις σε απόσταση 5 χλμ από Καζίνο. 

Ο ΟΠΑΠ ζητά τώρα να αλλάξει αυτός ο περιορισμός και μετά να δοθεί άδεια για το Ελληνικό.

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ
Συνολικά θα δημιουργηθούν 660 μαγαζιά σε όλη τη χώρα, μεταξύ των οποίων περίπου 250 στην Αττική, 154 στη Μακεδονία, 97 στη Στερεά, 63 σε Δυτική Ελλάδα και Ηπειρο και 350 από τα υφιστάμενα πρακτορεία θα γίνουν και «μικρά καζίνο». Μάλιστα, ο νέος Κανονισμός προέβλεψε για τα πρακτορεία να μην είναι απαραίτητο να έχουν διαφορετική αίθουσα, αλλά να αρκεί ένα απλό διαχωριστικό, ενώ ακόμη και αν κάποιος έχει δηλώσει εθισμένος και είναι αυτοαποκλειόμενος, να μπορεί να παραβρίσκεται στο πρακτορείο και με ευθύνη του πράκτορα (όχι του ΟΠΑΠ) να μην περάσει το διαχωριστικό.Και αυτά τον πρώτο χρόνο, γιατί τον δεύτερο θα ανοίξουν άλλα τόσα από τους ιδιώτες που θα πάρουν από τον ΟΠΑΠ με διαγωνισμό το δικαίωμα τοποθέτησης μηχανών. Από τα 35.000 VLTs, τα 16.500 θα λειτουργήσουν από τον ΟΠΑΠ μέσω δικού του δικτύου πρακτορείων (gaming halls), ενώ τα υπόλοιπα 18.500 θα τα εκμεταλλευθούν 4 έως 10 παραχωρησιούχοι. 

Αυτοί απαιτείται να θέσουν τα VLTs σε πλήρη λειτουργία, σε αμιγείς χώρους, σε κάθε περίπτωση εντός 24 μηνών από την ημερομηνία παραχώρησης του δικαιώματος. Οταν όλα τα VLTs τοποθετηθούν, η αναλογία θα είναι 3,8 μηχανές ανά 1.000 κατοίκους, όταν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι 1 μηχανή ανά 1.000 κατοίκους.Ο ΟΠΑΠ στο επιχειρηματικό σχέδιο που παρουσίασε πριν από δύο χρόνια στους πράκτορες υπολογίζει έσοδα 450 εκατ. ευρώ τον χρόνο από τις 16.500 μηχανές, ενώ η προοπτική της αγοράς έχει υπολογιστεί στο 1 δισ. ευρώ, όταν αναπτυχθούν όλα, με τους υπολογισμούς να βασίζονται σε έσοδα 65-80 ευρώ ανά μηχανή ανά ημέρα.

ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ
Τα «φρουτάκια» δεν ήταν εύκολο να εισβάλουν στη ζωή μας. Αυτό επιχειρήθηκε πολλά χρόνια πριν για πρώτη φορά, αλλά η κοινωνική αντίδραση ήταν μεγάλη. Τώρα για πρώτη φορά, χάρη στη μεγάλη χορηγική δραστηριότητα του ΟΠΑΠ στα ΜΜΕ, η πλειονότητα των Μέσων σχεδόν ζητωκραύγασε στην προοπτική να γεμίσει η Ελλάδα «μικρά καζίνο», στη χειρότερη μάλιστα συγκυρία για τους πολίτες. Πώς όμως φτάσαμε εδώ;

Ιούλιος-Οκτώβριος 1999, η απόπειρα για Videolotto: Η κυβέρνηση ανακοινώνει τη δημιουργία του Ολυμπιακού Videolotto. Επίσημη αιτιολογία η είσπραξη εσόδων για τη χρηματοδότηση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. 

Το εγχείρημα εγκαταλείπεται εν μέσω έντονων αντιδράσεων του πολιτικού κόσμου, των ΜΜΕ αλλά και των κοινωνικών εταίρων για επικείμενη μεταφορά του τζόγου εντός του αστικού ιστού.

Σεπτέμβριος 2010, η πρώτη μορφή μηχανών περιορισμένου στοιχήματος: Εντεκα χρόνια μετά, το Videolotto επανέρχεται με το επιχείρημα της είσπραξης εσόδων και υπό το πρόσχημα της πάταξης του παράνομου τζόγου. Το νομοσχέδιο παρουσιάζεται ως εισαγωγή «αθώων» μηχανών περιορισμένου στοιχήματος AWP (Αmusement With Ρrize). Ακόμα και αυτή τη φορά όμως στο αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο εισάγονται κάποιες διατάξεις προστασίας των πολιτών, όπως ανώτατος επιτρεπόμενος αριθμός 8 μηχανών ανά σημείο πώλησης. Ενα έτος αργότερα, το νομοσχέδιο γίνεται νόμος. Τα 8 μηχανήματα ανά σημείο πώλησης γίνονται 25 και τα AWP (ψυχαγωγίας και περιορισμένου στοιχήματος) σήμερα έχουν καταλήξει να είναι κανονικά slot machines.

Δεκέμβριος 2012, πωλείται το δικαίωμα για τα «φρουτάκια»: Χωρίς πολλές δικαιολογίες, ο Προϋπολογισμός του 2012 πρέπει να κλείσει και η πιο εύκολη και γρήγορη λύση είναι να πληρώσει ο κρατικός τότε ΟΠΑΠ το 1 δισ. που λείπει. Δύο συμβάσεις λύνουν το πρόβλημα: η ανανέωση της σύμβασης για τα παιχνίδια του ΟΠΑΠ και το δικαίωμα για 35.000 VLTs.

Οκτώβριος 2013, ιδιωτικός ο ΟΠΑΠ, με «προίκα» τα «φρουτάκια»: Με το 2ο Μνημόνιο μπαίνει μπροστά η ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ. Ταυτόχρονα, δρομολογείται η εγκατάσταση 35.000 VLTs (παιγνιομηχανημάτων) στην ελληνική επικράτεια (ο αριθμός ανά κάτοικο είναι 3 έως 10 φορές μεγαλύτερος από το αντίστοιχο μέγεθος σε ανεπτυγμένες χώρες ανά τον κόσμο). 

Ο ΟΠΑΠ ιδιωτικοποιείται με έναν διαγωνισμό με ασάφειες ως προς τη χωροθέτηση των VLTs, το στοιχηματικό ύψος, τη δυνατότητα διασύνδεσης καταστημάτων για δημιουργία υψηλότατων τζακ ποτ (μαγνήτες για την προσέλκυση παικτών), ενώ θα απαγορευόταν το κάπνισμα (επιχείρημα προς την Ε.Ε. για την κατά 25% μείωση στην αξία πώλησής τους ανά VLT).Διετία 2012-2014, οι υποσχέσεις προστασίας των πολιτών από τον ανεξέλεγκτο ηλεκτρονικό τζόγο «ξηλώνονται»: Οι κανονισμοί για τον τρόπο λειτουργίας των VLTs διαδέχονται ο ένας τον άλλο και καταλήγουν στον τελευταίο, που μετατρέπει τα πάλαι ποτέ «αθώα» μηχανήματα σε «σκληρές» μηχανές τζόγου, με αποδέκτες όλους αδιακρίτως. Το 2015 έχουμε περιοριστική πολιτική στα παίγνια και... το 2016 χαρίζονται όλα στον ΟΠΑΠ.

Η προηγούμενη διοίκηση της ΕΕΕΠ, που ορίστηκε από τη νέα κυβέρνηση τον Ιούλιο του 2015, φάνηκε να αντελήφθη τον επερχόμενο κίνδυνο και έσπευσε να αυστηροποιήσει τον κανονισμό των VLTs στην κατεύθυνση της προστασίας των πολιτών. Περιόρισε τα παικτικά όρια και τον χρόνο συμμετοχής των παικτών, διατηρώντας πάντως αμετάβλητους τους ελάχιστους χωροταξικούς περιορισμούς που και η πρώτη διοίκηση της ΕΕΕΠ είχε καθορίσει. Εναρμονίστηκε δηλαδή με τις διεθνείς πρακτικές, αλλά και με τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προστασία των πολιτών από τη διάδοση του τζόγου.Η αυστηροποίηση αυτή συνάντησε τη σφοδρή επικοινωνιακή αντίδραση του ΟΠΑΠ και των ιδιοκτητών του, που έδωσαν μεγάλη μάχη σε όλα τα μέτωπα -πολιτικό, εμπορικό, επικοινωνιακό και μιντιακό- προκειμένου να πιέσουν και να εξασφαλίσουν την αλλαγή στάσης της κυβέρνησης. Το αίτημα ήταν ένα, να αλλάξει ο Κανονισμός, και επειδή ο πρόεδρος της Επιτροπής Παιγνίων ήταν πείσμων..., να αλλάξει ο πρόεδρος. Και αντικαταστάθηκε.