Καθυστερήσεις, εγκληματικότητα, “Ζίκα” και πολλά άλλα προβλήματα. Τα χαράματα του Σαββάτου όμως όλα αυτά θα πάνε στην... άκρη, αφού στο Ρίο της Βραζιλίας θα χτυπά η καρδιά του παγκόσμιο αθλητισμού. Ο βωμός θα ανάψει μέσα στο Μαρακανά κι έτσι θα ξεκινήσουν οι 28οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Τα στεφάνια από κλαδιά ελιάς, χρόνια τώρα αποτελούν μέρος σκηνικού σε αναμνηστικές φωτογραφίες. Τα εκατοστά του δευτερολέπτου είναι βγαλμένα τις περισσότερες φορές από εργαστήρια. Η εμπορευματοποίηση προηγείται και όχι απλά ακολουθεί κάθε βήμα που κάνει ο αθλητής, κάθε κίνηση ή μέρος του σώματός του. Οι σημαίες καλύπτουν διαφορετικούς τόπους καταγωγής σε μία αποθέωση μίας ιδιαίτερης παγκοσμιοποίησης.
Κι όμως οι Ολυμπιακοί Αγώνες, που ανασύρουν μύθους και εθνικά οράματα στο πέρασμά τους, ίσως για να επιβάλουν την αυτονόητη -ένα καιρό- κυριαρχία τους, εξακολουθούν να είναι το σημαντικότερο αθλητικό ραντεβού στον πλανήτη. Ένα γεγονός, με οικονομικές, πολιτιστικές, κοινωνικές και πολιτικές αναφορές. Ξοδεύοντας ολοένα και περισσότερα δισεκατομμύρια.
Από τις 5 έως τις 21 Αυγούστου το Ρίο Ντε Τζανέιρο θα γίνει το θέατρο της μεγάλης γιορτής. Οι αγώνες θα γίνουν σε 33 χώρους στο Ρίο και σε 5 χώρους στις πόλεις του Σάο Πάολο, Μπέλο Οριζόντε, Σαλβαδόρ, Μπραζίλια, και Μανάους. Με 10.500 αθλητές από 206 χώρες.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η αποστολή της Ρωσίας, που αντιμετώπισε κυρώσεις μετά την αποκάλυψη από την Παγκόσμια Υπηρεσία Αντιντόπινγκ πως υπήρχε σε εφαρμογή πρόγραμμα ντόπινγκ το οποίο είχε την οικονομική στήριξη της κυβέρνησης. Αν και αρχικά υπήρχε σκέψη μαζικού αποκλεισμού όλων των Ρώσων αθλητών, τελικά μετά τους απαραίτητους ελέγχους 271 από την αρχική λίστα των 389 εξασφάλισαν το δικαίωμα να λάβουν μέρος στους αγώνες, αν και οι αθλητές του στίβου δεν πήραν το πράσινο φως.
Η πρώτη φορά...
Για πρώτη φορά στην ιστορία σε μια χώρα της Νοτίου Αμερικής, πρώτη μετά το 2000 στο Νότιο ημισφαίριο. Οι XXXI, θα είναι οι πρώτοι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες που γίνονται κατά την διάρκεια της χειμερινής περιόδου στη διοργανώτρια χώρα.
Μόλις δύο χρόνια μετά το Μουντιάλ που διοργάνωσε η Βραζιλία, 82 μήνες από την ημέρα που το Ρίο ντε Τζανέιρο κέρδισε τους Αγώνες, στις 2.10.2009, επικρατώντας στην ψηφοφορία του τρίτου γύρου με 66-32 της Μαδρίτης.
Ταπεινή τελετή έναρξης
Η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο ντε Τζανέιρο , θα σπάσει την πρόσφατη παράδοση των ακριβών παραστάσεων. Το θέαμα στο γήπεδο Μαρακανά θα είναι προσαρμοσμένο στις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες στη χώρα, που υποφέρει από την χειρότερη ύφεση από τη δεκαετία του 1930.
Σχεδόν 4.800 άνθρωποι θα λάβουν μέρος στην τελετή έναρξης μαζί με τους περίπου 11.000 αθλητές, που θα μπουν στο στάδιο και θα συγκεντρωθούν στο κέντρο της θρυλικής αρένας.
Η ελληνική Ολυμπιακή αποστολή αποτελείται από 161 άτομα, στην τελετή έναρξης ωστόσο, η ομάδα θα εμφανιστεί με 120 μέλη. Στο Ρίο δεν έχουν έρθει ακόμα τα μέλη της ρυθμικής γυμναστικής, οι μαραθωνοδρόμοι, η Πρεβολαράκη, Δημητριάδης και αρκετοί από το στίβο. Στην αυριανή τελετή έναρξης, δε θα είναι παρόντες ο Λευτέρης Πετρούνιας και ο Βλάσης Μάρας οι οποίοι αγωνίζονται την επόμενη μέρα και δεν πρέπει να ταλαιπωρηθούν.
Να θυμίσουμε πως πρώτη στο Μαρακανά θα μπει η Ελληνική αποστολή με σημαιοφόρο την μαρία Μπεκατόρου, ενώ θα υπάρξει για πρώτη φορά και εθνική... προσφύγων.
Από την άλλη πλευρά, σύσσωμη θα παρελάσει η Κύπρος ή οποία θα εμφανιστεί με 35 μέλη. Την πολυπληθέστερη αποστολή στην τελετή έναρξης θα την έχουν οι Αμερικανοί οι οποίοι δήλωσαν 500 άτομα! Με 374 μέλη θα εμφανιστεί ο Καναδάς, από 300 η Κίνα και η Ισπανία ενώ η διοργανώτρια χώρα Βραζιλία θα έχει 250 άτομα. Να σημειωθεί παρά τις πιέσεις που άσκησε το ΝΒC, δεν άλλαξε η σειρά της παρέλασης των Αμερικανών οι οποίοι θα βγουν 70οι.
Με Ζιζέλ και πυροτεχνήματα!
Όσο και αν προσπάθησαν οι διοργανωτές διέρρευσαν οι πρώτες εικόνες και πληροφορίες από την πρόβα της Τελετής Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2016, στην οποία κεντρικό ρόλο θα παίξει και το σούπερ μόντελ της Βραζιλίας, Ζιζέλ.
3000 ήταν οι καλεσμένοι στην πρόβα της Τελετής των Αγώνων και βέβαια δύσκολα να τηρηθεί η εμπιστευτικότητα. Οι πρώτες εικόνες από την παράσταση που θα καθηλώσει την Παρασκευή το βράδυ (ώρα Βραζιλίας) την υφήλιο, διέρρευσαν στο Διαδίκτυο δίνοντας μας την αίσθηση μια τελετής γεμάτης λάμψη και πανδαισία χρωμάτων.
Όπως μετέφεραν κάποιοι από τους παρευρισκόμενους, κεντρικό ρόλο θα παίξει και το σούπερ μόντελ της χώρας Ζιζέλ Μπούντχεν, μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014. Αυτή την φορά θα υποδυθεί τον ρόλο του θύματος σε ένοπλη ληστεία στους δρόμους του Ρίο, ενώ θα ακούγεται το τραγούδι, "the girl from Ipanema"...
Οι διοργανωτές θέλουν μέσα από το σκετς να δείξουν μια πλευρά της ζωής της βραζιλιάνικης μεγαλούπολης, που έχει κοστίσει στην χώρα. Ο τρόπος που οι δυνάμεις της Αστυνομίας θα καταδιώξουν τους κλέφτες και θα σώσουν την Ζιζέλ, θα στείλει το μήνυμα της ασφάλειας σε όλο τον κόσμο.
Και βέβαια όλο το σκηνικό πριν την είσοδο των 12 χιλιάδων αθλητών, θα περιλαμβάνει εντυπωσιακά πυροτεχνήματα: 3 τόνοι και 109 εκτοξευτές θα κάνουν μέρα τον ουρανό πάνω από το στάδιο Μαρακανά.
Τρία τα κεντρικά κομμάτια της Τελετής
Το πρώτο θα είναι μια έκκληση για παγκόσμια ειρήνη. Και θα μεταφέρει στα πέρατα της υφηλίου τον τρόπο που οι Βραζιλιάνοι φιλοξενούν τους επισκέπτες. Το 2ο θα έχει τον τίτλο, "κήπος" και θα συνδυάζει εικόνες από το τροπικό δάσος της χώρας με τα χρώματα και την αίσθηση της χαράς, ενώ στο 3ο μέρος της παράστασης θα δίνεται έμφαση στην εργατικότητα και την ευρηματικότητα του λαού της Βραζιλίας.
Μήνυμα για έναν καλύτερο κόσμο...
Η τελετή έναρξης «θα είναι ένα τσουνάμι, και θα αφορά όλους», όπως υπόσχονται οι διεθνούς φήμης Βραζιλιάνοι σκηνοθέτες, Φερνάντο Μειρέρες και Αντρούτσα Γουάντινγκτον. Στην παράσταση που θα παρακολουθήσουν τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι θέλουν να δώσουν ένα παγκόσμιο μήνυμα σε όλους τους κατοίκους του κόσμου: «να προσπαθήσουμε να τον βελτιώσουμε».
Οι αντιρρήσεις στους Αγώνες πολλές, περισσότερες με το πέρασμα του χρόνου. Όπως και οι καταγγελίες των δημοσίων υπαλλήλων για την καθυστέρηση στην καταβολή των δεδουλευμένων και των συντάξεων, αλλά και οργανώσεων για την δυσλειτουργία των νοσοκομείων.
Λιγότεροι αρχηγοί κρατών
Μόνο 28 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων έχουν επιβεβαιώσει ότι θα παραστούν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο, πολύ λιγότεροι από τους 50 που ανέμεναν οι διοργανωτές την περασμένη εβδομάδα, είπαν πηγές της κυβέρνησης της Βραζιλίας.
Από τη Λατινική Αμερική, μόνο οι πρόεδροι της Αργεντινής και της Παραγουάης έχουν επιβεβαιώσει ότι θα παραστούν στους αγώνες, οι οποίοι διεξάγονται από τις 5 έως τις 21 Αυγούστου. Η Κίνα θα στείλει τον αντιπρόεδρό της, παρά τις στενές εμπορικές σχέσεις της με τη Βραζιλία, βεβαίωσαν τρεις πηγές.
Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, του οποίου η χώρα είναι μεταξύ των υποψηφίων χωρών για τους Ολυμπιακούς του 2024 (Παρίσι), θα παραστεί, όπως επίσης και οι ηγέτες της Πορτογαλίας και της Γερμανίας. Της αμερικανικής αποστολής θα προεδρεύσει ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, ο οποίος έχει προγραμματίσει διμερή συνάντηση με τον Βραζιλιάνο ομόλογό του Ζοζέ Σέρα. Την ελληνική κυβέρνηση θα εκπροσωπήσει ο υφυπουργός αθλητισμού, Σταύρος Κοντονής.
Η απειλή του “Ζίκα”
Από τότε μέχρι σήμερα, μία ημέρα πριν η φλόγα ανάψει στο απέραντο Maracana, οι Βραζιλιάνοι προσπαθούν, χωρίς τις περισσότερες φορές, επιτυχία, να επιβεβαιώσουν την επιλογή τους, υπερασπίζοντας την πρόκληση «ζήστε το πάθος σας». Ξεπερνώντας τα 11 δις.δολάρια σε κόστος, με παραιτήσεις κορυφαίων υπουργών (ανάμεσά τους ο υπουργός Αθλητισμού Τζορτζ Χίλτον), άμεσα εμπλεκόμενων στο κορυφαίο γεγονός, αντιμετωπίζοντας την αύξηση της εγκληματικότητας και την απειλή του ιού Ζίκα αλλά και την κήρυξη του Ρίο από την πολιτειακή κυβέρνηση σε κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο είχαν δημιουργήσει την προσδοκία ότι θα αναδειχθεί η Βραζιλία ως μια παγκόσμια δύναμη. Η πτώση της τιμής του πετρελαίου, με συνέπεια την κατάρρευση των εσόδων και η χειρότερη ύφεση των τελευταίων δεκαετιών προσγειώνουν σε μία δυσάρεστη πραγματικότητα.
Ασφάλεια και τρομοκρατία
Οι Αρχές της Βραζιλίας θα κινητοποιήσουν περίπου 64.000 αστυνομικούς και 21.000 στρατιώτες για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων στο Ρίο ντε Τζανέιρο, δύο φορές περισσότερους από όσους κινητοποιήθηκαν στους Αγώνες του Λονδίνου πριν από τέσσερα χρόνια. Είναι το μεγαλύτερο σχέδιο ασφαλείας που έχει αναπτυχθεί στην ιστορία της πόλης.
Θα φυλάξουν τις αθλητικές εγκαταστάσεις, τις συγκοινωνιακές-μεταφορικές υποδομές, το διεθνές αεροδρόμιο της βραζιλιάνικης μεγαλούπολης, το μετρό και το οδικό δικτύου. Και φυσικά ειδικές δυνάμεις θα υπάρχουν για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας.
Νωρίς η υπηρεσία πληροφοριών της Βραζιλίας (Abin) επιβεβαίωσε, την απειλή τρομοκρατικής επίθεσης, μετά το βίντεο του Γάλλου Μαξίμ Χουσάρ, μέλους της ριζοσπαστικής ομάδας του Ισλαμικού Κράτους, που τον Νοέμβριο δήλωσε ότι «η Βραζιλία θα είναι ο επόμενος στόχος».
«Καλωσήλθατε στην κόλαση. Η αστυνομία και η πυροσβεστική δεν πληρώνονται, όποιος έρχεται στο Ρίο ντε Τζανέιρο δεν είναι ασφαλής», έγραφε πανό που έβλεπε τους προηγούμενους μήνες κάποιος που έφτανε στο αεροδρόμιο του Ρίο Ντε Τζανέιρο. Παρόμοια μηνύματα είναι γραμμένα με σπρέι σε διάφορα σημεία της πόλης.
Εγκληματικότητα
Μία πόλη αντιμέτωπη με την εγκληματικότητα. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το Ρίο ντε Τζανέιρο έχει κατά μέσο όρο 428 δολοφονίες το μήνα, ή περίπου 14 την ημέρα, σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Δημόσιας Ασφάλειας.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης την αύξηση του 90,9% των θανάτων στις αστυνομικές επιχειρήσεις, την αύξηση των κλοπών και τις ανταλλαγές πυροβολισμών με εμπλοκή της αστυνομίας στις περιχαρακωμένες από τον κόσμο των Αγώνων, φαβέλες.
Το «Rio 2016» κυριαρχεί σχεδόν τα δύο τελευταία χρόνια, έγινε κυρίαρχη τάση για την πιο διάσημη μηχανή αναζήτησης, ξεπερνώντας το Καρναβάλι, την διάσημη παραλία Copacabana ή το άγαλμα του Χριστού Λυτρωτή. Κάτι που μάλλον δεν θα γνωρίζει η δεκαμελής ομάδα των προσφύγων που θα βρεθούν στους Αγώνες με την δική τους ομάδα που η ΔΟΕ δημιούργησε. Κουβαλώντας ολόκληρη την ζωή τους από την Συρία στη Βηρυτό και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη και μετά πίσω στη Σμύρνη, πριν στριμωχθούν σε μια πλαστική λέμβο για να παλέψουν με τα κύματα και να βρεθούν απέναντι.
Ίσως η δική τους παρουσία να είναι ένας καλός λόγος για να ξαναβρούν οι Αγώνες το νόημά τους. Να γίνουν αυτό που πρέπει. Μία γιορτή, όχι ένα πανηγύρι.