Ο Πειραιάς, το μεγάλο λιμάνι της χώρας, περνάει σε μία νέα εποχή και πρέπει να συγκαταλέγεται μεταξύ των μεγαλύτερων λιμανιών του πλανήτη. Η περαιτέρω αναβάθμισή του, περνά αναπόδραστα μέσα από την εντατική και σε βάθος εκμετάλλευση όλων των διαθέσιμων πόρων και των εργαλείων που υπάρχουν.
Για να περάσει αυτό όμως από τα λόγια και τη θεωρία, στην πράξη και τα έργα, απαιτείται μεθοδική αναζήτηση προγραμμάτων χρηματοδότησης, καινοτόμες ιδέες και δημιουργία σταθερών εταιρικών σχέσεων και δικτύωσης μεταξύ της Περιφέρειας, του Δήμου, άλλων φορέων του Δημοσίου και της αγοράς.
Το άρθρο 2 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΕΕ) αναγνωρίζει ως βασικό στόχο της ΕΕ την επίτευξη της ισόρροπης ανάπτυξης και της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή περιφερειακή πολιτική για τους ΟΤΑ είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αλλά και για την άμβλυνση των μεγάλων περιφερειακών ανισοτήτων που υφίστανται εντός της ΕΕ.
Η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ αντιπροσώπευε το μεγαλύτερο κονδύλιο του προϋπολογισμού της για την περίοδο 2014-2020 (351,8 δις). Βασικές επενδυτικές προτεραιότητες για αυτή την περίοδο ήταν η έρευνα και η καινοτομία, το ψηφιακό θεματολόγιο, η στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Η αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων, ειδικά στη περίπτωση της Ελλάδας, θα αποτελούσε δυνητικά αντίβαρο στα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές Περιφέρειες και Δήμοι.
Δε φτάνει όμως μόνο αυτό.
Οφείλουμε να απαγκιστρωθούμε, να προσπελάσουμε την παθογενή αρχιτεκτονική του Δημοσίου που δεν επιτρέπει την απόλυτη απορρόφηση τέτοιων ενισχύσεων.
Χρειάζεται συντονισμός και αλλαγή φιλοσοφίας με μελλοντικό προσανατολισμό. Να καταστεί αντιληπτό ότι οι ενισχύσεις αυτές δεν έχουν πρόσκαιρο χαρακτήρα, δε πρέπει να εξυπηρετούν το κομματικό κράτος, αλλά αντίθετα να θέτουν τις βάσεις για μία ανταγωνιστική και σύγχρονη οικονομία και κοινωνία.
Στη παλέτα των διαθέσιμων πηγών χρηματοδότησης δεσπόζει ο Ορίζοντας2020, το μεγαλύτερο ίσως ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την έρευνα και την καινοτομία.
Γιατί όμως η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να «επενδύσει» σε ένα τέτοιο χρηματοδοτικό πρόγραμμα; Θα ισχυριζόταν κανείς ότι η έρευνα έχει μακροπρόθεσμα και όχι απτά αποτελέσματα και επομένως δεν εξυπηρετεί άμεσα τις τρέχουσες ανάγκες μιας κοινωνίας. Η θέση αυτή είναι καιροσκοπική.
Η έρευνα διασφαλίζει τις επόμενες γενιές. Είναι «επένδυση στο μέλλον».
Ο Ορίζοντας2020 την συμπληρώνει με την καινοτομία, την «αριστεία». Η ένταξη του Πειραιά σε προγράμματα HORIZON είναι μονόδρομος για τη βιώσιμη και έξυπνη ανάπτυξη, τη μείωση της ανεργίας, τη μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Σε δεύτερη ανάγνωση, στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος διαμορφώνονται συνεργασίες μεταξύ αντίστοιχων φορέων άλλων κρατών μελών, ιδιωτικών εταιριών, ΜΚΟ κτλ.
Τι μπορεί να κερδίσει ο Πειραιάς από αυτό;
Να είναι ο αποδέκτης καλών πρακτικών άλλων κρατών μελών τις οποίες θα προσαρμόσει στις ανάγκες του και θα τις ενσωματώσει, με στόχο τον περαιτέρω εκσυγχρονισμό του.
Είναι πράγματι δύσκολο σε ένα σύντομο άρθρο να γίνουν αντιληπτές όλες οι πτυχές και τα οφέλη της ευρωπαϊκης χρηματοδότησης.
Αυτό που πρέπει να γίνει αντιληπτό είναι ότι ο Πειραιάς χρειάζεται εκείνον τον αυτοδιοικητικό στην περιφέρεια που θα έχει ξεκάθαρη στρατηγική, όραμα για το μέλλον και διαχειριστικές δυνατότητες ώστε να αξιοποιήσει στο έπακρο και προς όφελος του Πειραιά κάθε εργαλείο που προσφέρει η ΕΕ, με στόχο να κατέχει περίοπτη θέση ανάμεσα στις πλέον αναπτυγμένες περιφέρειακές ενότητες της.
Το άρθρο της Αρετής Κρητικού δημοσιεύθηκε στο kalpi19.gr
