Με άγριες διαθέσεις έφτασε στη χώρα μας ο κυκλώνας «Ζορμπάς» με τους πολίτες, αλλά και την πολιτική προστασία να βρίσκονται επί ποδός.
Αυτή την ώρα η αλλαγή του καιρού είναι αισθητή στη Νότια Πελοπόννησο, την οποία πλησιάζει το φαινόμενο. Τα κύματα είναι μεγάλα και οι άνεμοι είναι εντάσεως 10 μποφόρ. Προς το παρόν δεν έχουν προκληθεί σημαντικά προβλήματα, αν και σε πολλές περιοχές υπάρχουν διακοπές ρεύματος.
Η ΕΜΥ, σε έκτακτο δελτίο που εξέδωσε, ενημερώνει ότι τα φαινόμενα θα είναι ιδιαίτερα έντονα.
Όπως επισημαίνεται, κατά το διήμερο Σαββάτου και Κυριακής προσοχή θα πρέπει να δείξουν οι κάτοικοι της Πελοποννήσου, της Στερεάς, της Αν. Θεσσαλίας, των Κυκλάδων και της Δυτικής Κρήτης, καθώς οι βροχοπτώσεις και οι καταιγίδες κατά περιόδους θα είναι πολύ ισχυρές και υπάρχει κίνδυνος πλημμυρικών φαινομένων, συμπεριλαμβανομένης της Αττικής.
Οι ριπές των ανέμων που θα συνοδεύουν τον κυκλώνα θα φτάνουν τα 11 και τα 12 μποφόρ και θα έχουν ταχύτητα που θα ξεπερνά τα 120 χιλιόμετρα την ώρα. Εξίσου εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι το ύψος των κυμάτων ανάμεσα σε Πελοπόννησο και Κρήτη θα περάσει τα 11 μέτρα, σύμφωνα με τη σχετική ενημέρωση.
Προβλήματα και στην Αττική μετά το μεσημέρι
Όπως αναφέρουν τα τελευταία στοιχεία, οι μοναδικές περιοχές της χώρας που δεν θα επηρρεάσει ο κυκλώνας, θα είναι το Βόρειο Ιόνιο, η Ήπειρος και η Δυτική Μακεδονία, ενώ θα επηρεαστούν το Βόρειο Αιγαίο, η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη, που αρχικά φαινόταν οτι δεν κινδύνευαν.
Στην Αττική το κύμα της κακοκαιρίας, με ισχυρούς ανέμους και βροχοπτώσεις, αναμένεται σήμερα Σάββατο μετά το μεσημέρι.
Οι διαφοροποιήσεις στις προβλέψεις διαμορφώνουν και τις ενέργειες του κρατικού μηχανισμού, που βρίσκεται σε πλήρη ετοιμότητα και θα υπάρξουν μετακινήσεις δυνάμεων απο την Πυροσβεστική, με την συνδρομή της ΕΥΔΑΠ, των Περιφερειών και όλων των φορέων και υπηρεσιών, στις περιοχές που αναμένεται οτι θα χτυπήσει η κακοκαιρία.
Η πορεία του κυκλώνα
Σε ότι αφορά την πορεία του κυκλώνα, προβλέπεται οτι, από την νύχτα μέχρι το Σάββατο το πρωί το βαρομετρικό χαμηλό θα ξεκινήσει από το Νότιο Ιόνιο, με ανέμους 9-10 μποφόρ και ισχυρές βροχές, αλλά κυρίως στην θάλασσα και στην συνέχεια θα επεκταθεί στην Δυτική Πελοπόννησο.
Στη συνέχεια θα κινηθεί προς την Κεντρική και Ανατολική Πελοπόννησο, όπου τα φαινόμενα θα είναι πιο έντονα, ενώ η πιο δύσκολη κατάσταση αναμένεται στα Κύθηρα.
Ταυτόχρονα, το κύμα κακοκαιρίας θα κινηθεί προς την Κρήτη, τα νησιά του Αιγαίου και αργότερα στην Αττική. Τα ξημερώματα της Κυριακής θα κατευθυνθεί στο Βόρειο Αιγαίο, την Μακεδονία και την Θράκη.
Λεπτομέρειες για τα σημεία και τις ώρες που πρόκειται να εκδηλωθούν τα έντονα καιρικά φαινόμενα, θα ανακοινώνονται συνεχώς απο την ΕΜΥ, ενώ οι νεότερες προβλέψεις θα υπάρξουν κατα πάσα πιθανότητα σήμερα το πρωί.
Σε ισχύ απαγόρευση απόπλου από Πειραιά για Δωδεκάνησα και Κυκλάδες
Σε ισχύ είναι απαγόρευση απόπλου από Πειραιά για Δωδεκάνησα και Κυκλάδες, λόγω των ισχυρών ανέμων που πνέουν σε πολλές θαλάσσιες περιοχές στο νοτιοανατολικό Αιγαίο και φθάνουν κατά τόπους τα 8 με 10 μποφόρ.
Επίσης πιθανότατα λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών δεν πρόκειται να εκτελεστούν τα δρομολόγια των υδροπτέρυγων για Ύδρα, Ερμιόνη, Σπέτσες Πόρτο Χέλι.
Οι επιβάτες που πρόκειται σήμερα να ταξιδέψουν καλό είναι πριν από την αναχώρησή τους να επικοινωνούν με τα κατά τόπους λιμεναρχεία και τουριστικά πρακτορεία.
Νέα δεδομένα προκύπτουν για την εξέλιξη του κυκλώνα που αναμένεται τις επόμενες ώρες και έχει σημάνει συναγερμό στον κρατικό μηχανισμό, σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της ΕΜΥ, τις οποίες έθεσε στη διάθεση όλων των φορέων, κατά την ευρεία σύσκεψη υπό τον γενικό γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Ταφύλλη και παρουσία της υπουργού Προστασίας του Πολίτη Όλγας Γεροβασίλη, που πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής στο Χαλάνδρι.
Οι δύο φάσεις του φαινομένου
Το φαινόμενο «Ζορμπάς» θα εξελιχθεί σε δύο κεντρικές φάσεις. Η μεν πρώτη θα περιλαμβάνει ισχυρές βροχές και καταιγίδες στο νότιο Ιόνιο, την περιοχή της Κρήτης, καθώς και στη νότια Πελοπόννησο. Στη διάρκεια της ημέρας, και κατά κύριο λόγο μετά το μεσημέρι, θα κινηθεί βορειότερα και θα επηρεάσει την Αττική, κυρίως τα νότια και τα ανατολικά. Στη δε δεύτερη, θα υπάρξει ένα μικρό και πρόσκαιρο «σπάσιμο» για να ακολουθήσει η δεύτερη φάση του φαινομένου. Εξάλλου, από το Σάββατο θα υπάρξει νέα ένταση των βροχοπτώσεων στη νότια και ανατολική Πελοπόννησο, τις δυτικές Κυκλάδες και την Κρήτη ενώ από το απόγευμα και μετά θα υπάρχει επέκταση των φαινομένων.
Σημειώνεται πως, σύμφωνα με την τελευταία πρόγνωση της ΕΜΥ, η κακοκαιρία θα περάσει μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου στις νότιες Κυκλάδες και σταδιακά θα εξομαλυνθεί ο καιρός.
Οι οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας
Νέο έκτακτο δελτίο επικίνδυνων καιρικών φαινομένων εξέδωσε η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η Αττική με βροχές και καταιγίδες από σήμερα το βράδυ μέχρι και το μεσημέρι του Σαββάτου.
Σύμφωνα με την Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται καθημερινά για την εξέλιξη των έκτακτων καιρικών φαινομένων στα τακτικά δελτία καιρού της ΕΜΥ και στην ιστοσελίδα της ΕΜΥ.
Το Σάββατο (29-09-2018):
Α. Βροχές και καταιγίδες κατά τόπους ισχυρές θα εκδηλωθούν από τις πρώτες πρωινές ώρες στο νότιο Ιόνιο, τη νότια Πελοπόννησο, την Κρήτη, που μέχρι το μεσημέρι θα επηρεάσουν την υπόλοιπη Πελοπόννησο, την Στερεά (συμπεριλαμβανομένης της Αττικής), την Εύβοια, τις Κυκλάδες και πιθανώς τις Σποράδες.
Τα φαινόμενα προβλέπεται να είναι ιδιαίτερα έντονα στην ανατολική Πελοπόννησο, τις Κυκλάδες και πιθανώς την Αττική. Σταδιακά μέχρι το βράδυ ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα εκδηλωθούν στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τα Δωδεκάνησα.
Β. Άνεμοι εντάσεως 8 και τοπικά 9-10 μποφόρ θα επικρατήσουν πρόσκαιρα στο νότιο Ιόνιο και βαθμιαία στα υπόλοιπα νότια πελάγη.
Την Κυριακή (30-09-2018):
Α. Τα έντονα καιρικά φαινόμενα του Σαββάτου θα επηρεάσουν τη Θεσσαλία, την ανατολική Στερεά, την Εύβοια, την ανατολική και νότια Πελοπόννησο τις πρωινές ώρες και βαθμιαία θα σταματήσουν.
Στα νησιά του Αιγαίου την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, οι ισχυρές βροχές και καταιγίδες θα συνεχιστούν και βαθμιαία προς το βράδυ θα εξασθενήσουν.
Β. Άνεμοι θυελλώδεις 8 και τοπικά σε επίπεδο θύελλας (9-10 μποφόρ) θα πνέουν στο Αιγαίο με μικρή εξασθένηση από αργά το βράδυ.
Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, έχει ενημερώσει τις αρμόδιες υπηρεσιακά εμπλεκόμενες κρατικές υπηρεσίες, καθώς και τις περιφέρειες και τους δήμους της χώρας, ώστε να βρίσκονται σε αυξημένη ετοιμότητα πολιτικής προστασίας, προκειμένου να αντιμετωπίσουν άμεσα τις επιπτώσεις από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.
Παράλληλα, η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας συνιστά στους πολίτες να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, μεριμνώντας για τη λήψη μέτρων αυτοπροστασίας από κινδύνους που προέρχονται από την εκδήλωση των έντονων καιρικών φαινομένων.
Ειδικότερα, σε περιοχές όπου προβλέπεται η εκδήλωση έντονων βροχοπτώσεων, καταιγίδων ή θυελλωδών ανέμων:
Να ασφαλίσουν αντικείμενα τα οποία αν παρασυρθούν από τα έντονα καιρικά φαινόμενα ενδέχεται να προκαλέσουν καταστροφές ή τραυματισμούς.
Να βεβαιωθούν ότι τα λούκια και οι υδρορροές των κατοικιών δεν είναι φραγμένα και λειτουργούν κανονικά.
Να αποφεύγουν να διασχίζουν χειμάρρους και ρέματα, πεζή ή με όχημα, κατά τη διάρκεια καταιγίδων και βροχοπτώσεων, αλλά και για αρκετές ώρες μετά το τέλος της εκδήλωσής τους.
Να αποφεύγουν τις εργασίες υπαίθρου και δραστηριότητες σε θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές κατά τη διάρκεια εκδήλωσης των έντονων καιρικών φαινομένων.
Να προφυλαχτούν αμέσως κατά τη διάρκεια μιας χαλαζόπτωσης. Να καταφύγουν σε κτίριο ή σε αυτοκίνητο και να μην εγκαταλείπουν τον ασφαλή χώρο, παρά μόνο όταν βεβαιωθούν ότι η καταιγίδα πέρασε. Η χαλαζόπτωση μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη και για τα ζώα.
Να αποφύγουν τη διέλευση κάτω από μεγάλα δέντρα, κάτω από αναρτημένες πινακίδες και γενικά από περιοχές, όπου ελαφρά αντικείμενα (π.χ. γλάστρες, σπασμένα τζάμια κλπ.) μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν στο έδαφος (π.χ. κάτω από μπαλκόνια).
Να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμοδίων φορέων, όπως Τροχαία κλπ.
Για πληροφορίες και ανακοινώσεις σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση και την βατότητα του οδικού δικτύου λόγω εισροής πλημμυρικών υδάτων σε αυτό, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ. www.astynomia.gr.
Για περισσότερες πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τα έντονα καιρικά φαινόμενα, οι πολίτες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.civilprotection.gr.
Medicane: Μια σπάνια καταιγίδα, σαν κυκλώνας, θα πλήξει την Ευρώπη
Μια ισχυρή και σπάνια καταιγίδα αναμένεται να πλήξει την Ανατολική Μεσόγειο αυτό το Σαββατοκύριακο.
Η υβριδική καταιγίδα, η οποία συχνά αποκαλείται "Medicane" (από τις λέξεις Mediterranean και hurricane), έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με τους κυκλώνες και τους τυφώνες.
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2011, κάθε χρόνο συμβαίνουν μόνον 1-2 Medicanes. Αυτές οι ισχυρές καταιγίδες σημειώνονται συνήθως τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο όταν η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στη Μεσόγειο είναι μάλλον υψηλή, αν και θεωρητικά μπορούν να συμβούν οποιαδήποτε περίοδο του χρόνου.
Η καταιγίδα προκάλεσε πλημμύρες στην Τυνησία και στη Λιβύη τις τελευταίες ημέρες προτού μετακινηθεί βόρεια πάνω από τη Μεσόγειο προς την Ευρώπη.
Πάνω από τη θάλασσα η καταιγίδα είναι πιθανό να αποκτήσει περισσότερα τροπικά χαρακτηριστικά που συνδέονται με τους κυκλώνες, όπως θυελλώδεις ανέμους ακόμα και ένα «μάτι» στο κέντρο της.
Το σύστημα αναμένεται να μετακινηθεί αργά πάνω από την Κρήτη και τη νότια Ελλάδα το Σάββατο πριν ενισχυθεί η ταχύτητά του και κατευθυνθεί προς τη δυτική Τουρκία την Κυριακή.
Περιοχές της Ελλάδας και της Τουρκίας θα πληγούν με ισχυρές βροχές και πολύ ισχυρούς ανέμους.
Στην Κρήτη και σε άλλα νότια νησιά της Ελλάδας μπορεί να πέσουν βροχές έως και 100-150 χιλιοστόμετρα, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πλημμύρες. Πόλεις όπως η Σμύρνη στην Τουρκία, και η Καλαμάτα στην Ελλάδα μπορεί να δουν βροχές 50-60 χιλιοστομέτρων.
Ευτυχώς, ο Medicane το πιθανότερο είναι να απορροφηθεί στο ανώτερο ρεύμα του ανέμου της τροπόσφαιρας και δεν θα παρατείνει την παρουσία του πάνω από τη νοτιοανατολική Ευρώπη, περιορίζοντας την έκταση των πλημμυρών από την καταιγίδα.
Πρόσφατα μεγάλα συστήματα όπως οι κυκλώνες Χάρβει και Φλόρενς προκάλεσαν καταστροφικές πλημμύρες λόγω της αργοκίνητης φύσης τους.
Ακολουθούν μερικές ερωτήσεις και απαντήσεις για τους μεσογειακούς κυκλώνες.
1. Είναι οι Medicanes πραγματικοί κυκλώνες;
Οι Medicanes έχουν πολλά κοινά με τις τροπικές καταιγίδες, με ισχυρούς ανέμους που κινούνται γύρω από έναν πυρήνα και καταρρακτώδεις βροχοπτώσεις. Το 2014, ο Medicane Qendresa έπληξε τη Μάλτα με ανέμους που έφθαναν έως και τα 70 μίλια την ώρα και ριπές έως και 95 χιλιόμετρα την ώρα. Ωστόσο τα νερά της Μεσογείου δεν είναι τόσο εκτεταμένα ούτε τόσο ζεστά ώστε να διατηρήσουν την ισχύ που απαιτείται προκειμένου να αποκληθούν οι καταιγίδες αυτές κανονικοί κυκλώνες. Επιπλέον, λέει ο Γιοτσανάν Κουσνίρ, ο οποίος μελετά τη μεταβλητότητα του καιρού στο Lamont-Doherty Earth Observatory του πανεπιστημίου Κολούμπια η φυσική και η δυναμική των Medicanes είναι διαφορετική από εκείνην των κυκλώνων.
2. Πώς σχηματίζονται;
Όπως και οι συμβατικοί κυκλώνες, οι μεσογειακοί κυκλώνες αναπτύσσονται πάνω από ζεστά νερά. Ενώ στον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό οι κυκλώνες/τυφώνες απαιτούν θερμοκρασίες γύρω στους 80 βαθμούς Φαρενάιτ (26,667 βαθμοί Κελσίου) για να αναπτυχθούν, οι μεσογειακοί κυκλώνες μπορούν να αναπτυχθούν και σε θερμοκρασίες έως 57 βαθμούς (13,889 βαθμούς Κελσίου). Ο σχηματισμός τους εξαρτάται από τον κρύο αέρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας.
Οι κυκλώνες αναπτύσσονται γύρω από έναν θερμό πυρήνα και κινούνται από ανατολικά προς δυτικά, λέει ο Κουσνίρ, ενώ οι Medicanes έχουν έναν κρύο πυρήνα και κινούνται από δυτικά προς ανατολικά. Ξεκινούν σαν κανονικές καταιγίδες όπως αυτές στην Ανατολική Ακτή των ΗΠΑ, μόνο που είναι μικρότερες και λιγότερο έντονες. Ωστόσο μερικές φορές οι καταιγίδες αρχίζουν να προκαλούν ζέστη και υγρασία πάνω από τη Μεσόγειο, μετατρέποντας τες θερμοδυναμικά σε ενέργεια, ακριβώς όπως οι κυκλώνες. Αναπτύσσεται τότε ένα έντονο σύστημα χαμηλής πίεσης, λέει ο Κουσνίρ, «το οποίο μοιάζει πάρα πολύ με κυκλώνα με σύννεφα που στροβιλίζονται παίρνοντας το σχήμα ενός ματιού». Ενισχυμένες από δυτικούς ανέμους από ψηλά οι καταιγίδες αυτές κινούνται ανατολικά.
Το δυτικό τμήμα της Μεσογείου, μεταξύ Ισπανίας και Σαρδηνίας, είναι ένα από τα δύο θερμά σημεία για τον σχηματισμό του Medicane. Η άλλη είναι το Ιόνιο, στη δυτική Ελλάδα.
3. Πώς επηρεάζει η κλιματική αλλαγή τους Μedicanes;
Αν και οι μεσογειακοί τυφώνες φαίνεται ότι θα παραμείνουν σχετικά σπάνιοι, η άνοδος της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας αναμένεται να φέρει ισχυρότερους μεσογειακούς κυκλώνες στο μέλλον -- ίσως μετατρέποντάς τους τελικά σε πλήρης έντασης κυκλώνες.
