Με λαμπρότητα εορτάστηκε και φέτος η μνήμη του Αγίου Νείλου του Μυροβλήτου στον φερώνυμο ναό στην Πειραϊκή Χερσόνησο.
Πρόκειται για τον μοναδικό ενοριακό ναό σε ολόκληρη την Ελλάδα που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Νείλο, έχοντας μάλιστα δώσει και το όνομα στην συνοικία που βρίσκεται ανάμεσα στην Νέα Καλλίπολη και το Χατζηκυριάκειο.
Το απόγευμα της Δευτέρας 11 Νοεμβρίου, παραμονή της εορτής πραγματοποιήθηκε πανηγυρικός εσπερινός από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ και ακολούθησε η περιφορά της εικόνας του Αγίου Νείλου στους δρόμους της ενορίας. Στη συνέχεια τελέστηκαν παράκληση και ιερά αγρυπνία.
Το πρωί της Τρίτης 12 Νοεμβρίου, ανήμερα της εορτής, τελέστηκε πανηγυρική Θεία Λειτουργία από τον Μητροπολίτη Πειραιώς κ. Σεραφείμ, ο οποίος στη συνέχεια ευλόγησε τα κόλλυβα με την μορφή του Αγίου Νείλου, τα οποία μοιράστηκαν στους πιστούς.
“Πανηγυρίζουμε σήμερα εδώ, σε αυτή την όμορφη περιοχή της πειραϊκής χερσονήσου, στην πολυτραγουδισμένη αυτή περιοχή του Αγίου Νείλου από τα λαϊκά μας άσματα που εκφράζουν την ψυχή του λαού μας και είναι διαχρονικά.
Γιορτάζουμε τον Όσιο και Θεοφόρο Νείλο, κατά κόσμον Νικόλαο Τερζάκη, ο οποίος γεννήθηκε το 1601 στον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας, όπου και ανέλαβε τον Σταυρό του Χριστού”, είπε κατά το κήρυγμα του ο Μητροπολίτης Πειραιώς.
“Η Θεία Χάρη δεν σου έρχεται περιμένοντας να πέσει από τον Ουρανό, αλλά χρειάζεται η δική σου συνέργεια και συναπόφαση για να την λάβεις. Πρέπει να συναντηθούν η βούληση του Θεού και του ανθρώπου.
Έτσι και αυτός ο μεγάλος άνθρωπος, έφυγε από την οικία του και την περιοχή του και ανεζήτησε τόπο ησυχαστικό, για να λατρέψει τον Κύριο, για να ανέβει στον Ουρανό. Και εκεί στην έρημο του αγιωνύμου όρους Άθω συνάντησε τον Θεό”, πρόσθεσε, αναφερόμενος στον βίο του Αγίου Νείλου.
“Μόλις πενήντα χρόνια έζησε, αλλά μέσα σε αυτά τα πενήντα χρόνια συνέκλεισε αιώνες απέραντης δυναμικής ζωής. Κατόρθωσε να κερδίσει τον Θεό, το αιώνιο πρότυπο κάθε ανθρώπου, να γίνει σύμμορφος με τον Χριστό, η καρδιά του να γίνει ένας ναός του Αγίου Πνεύματος.
Γι’ αυτό και όταν ο Όσιος Νείλος εκλήθη στους ουρανούς, το σώμα του άρχισε, αντί της κυτταρικής σήψεως και αντί της δυσωδίας, να αναβλύζει μύρο, τόσο πολύ μάλιστα ώστε να εκχέεται μέσα στη θάλασσα του Αγίου Όρους, ώστε να καταλάβουν όλοι ποιος θησαυρός κρύβεται μέσα στα σπήλαια του Άθω”, επεσήμανε ο κ. Σεραφείμ.
Το παρόν στην Θεία Λειτουργία έδωσαν άγημα του παρακείμενου 6ου Γυμνασίου Πειραιώς, ο Σύμβουλος της Α΄ Δημοτικής Κοινότητας Πειραιά Ηλίας Χατζηκώστας, ο πρόεδρος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς Στέφανος Μίλεσης, ο πρώην Αντιπεριφερειάρχης Πειραιά Στέφανος Χρήστου και πλήθος κόσμου από την ενορία του Αγίου Νείλου αλλά και από ολόκληρο τον Πειραιά.
Να σημειωθεί ότι χιλιάδες πιστών προσήλθαν τόσο κατά την παραμονή όσο και ανήμερα της εορτής του Αγίου Νείλου, στον ναό που τιμά την μνήμη του, ώστε να προσκυνήσουν την εικόνα του και τα λείψανα του.
Παράλληλα, κατά το εορταστικό διήμερο, έλαβε χώρα και η εμποροπανήγυρις η οποία εκτείνεται επί της οδού Γεωργίου Θεοτόκη, από την οδό Κλεισόβης έως την οδό Σαχτούρη στην πλατεία Πηγάδας, αποτελώντας το μεγαλύτερο σε έκταση πανηγύρι θρησκευτικής εορτής στον Δήμο Πειραιά.
Η ίδρυση του Ιερού Ναού Αγίου Νείλου
Η αλλοτινή συνοικία των Υδραίικων, από την δημιουργία της, μέχρι και το τέλος της δεκαετίας του ’20, κάλυπτε τις θρησκευτικές της ανάγκες, στον λαμπρό Ναό του Αγίου Νικολάου.
Όμως με την πάροδο των ετών και την άφιξη νέων κατοίκων, προσφύγων κυρίως μετά το 1922, οι ενοριακές ανάγκες πλήθαιναν διαρκώς και δεν μπορούσαν να καλυφθούν από τον ήδη υπάρχοντα ναό, καθώς νέες προσφυγικές συνοικίες ιδρύονταν εκεί που άλλοτε υπήρχε μόνο χέρσα γη και ελάχιστες οικίες.
Έτσι το 1928 συνεστήθη μία “Αδελφότητα Κυριών” υπό την Προεδρία της Ελένης Μαμάη το γένος Λυμπέρη.
Η Μαμάη κατοικούσε στον Πειραιά αλλά είχε καταγωγή από τον Άγιο Πέτρο της Κυνουρίας, περιοχή που αποτέλεσε και την ιδιαίτερη πατρίδα του Οσίου Νείλου του Μυροβλήτου.
Άλλωστε στην Κυνουρία στη Μονή Παναγίας Μαλεβής φυλάσσεται σήμερα και τμήμα του λειψάνου του Αγίου, ενώ η κάρα του και τα άμφια βρίσκονται στο Άγιο Όρος όπου ασκήτευσε.
Με πρωτοβουλία λοιπόν της Ελ. Μαμάη ιδρύθηκε σύλλογος, που σκοπό είχε την ανέγερση ενός νέου ναού στη μνήμη του Αγίου Νείλου στην περιοχή του Χατζηκυριακείου.
Η “αδελφότητα” αυτή έφερνε την ονομασία “Αδελφότης των Κυριών, Άγιος Νείλος ο Μυροβλήτης”. Αυτή έκανε γνωστή την παρουσία της, ξεκινώντας από τον παρακείμενο ναό του Αγίου Νικολάου, στον οποίο τελούσε τις λειτουργίες εορτάζοντας τον Άγιο Νείλο τον Μυροβλήτη.
Και πραγματικά χάρη στις δραστηριότητες της, σε μόλις τρία έτη από την δημιουργία του συλλόγου (1928-1931) υψώθηκε ένας νέος ναός!
Αυτός βέβαια δεν είχε την μεγαλοπρέπεια και το μέγεθος του κοντινού ναού του Αγίου Νικολάου των Υδραίων, αλλά μπορούσε να εξυπηρετήσει τους 1.000 περίπου κατοίκους που είχαν εγκατασταθεί εκεί, που άλλοτε υπήρχαν μόνο μερικά σπίτια διάσπαρτα!
Η κατασκευή του πρώτου αυτού ναού ολοκληρώθηκε το 1931, έτος που ξεκίνησε να λειτουργεί. Αρχικώς λειτουργούσε εντός της ενορίας του Αγίου Νικολάου, καθώς θεωρείτο ιδιωτικός και όχι ενοριακός. Όμως μέσα σε έναν χρόνο από την έναρξη της λειτουργίας του, έγινε ξεχωριστή ενορία με πλήρη ενοριακά δικαιώματα (1932) που διέθετε φιλόπτωχο ταμείο και κατηχητικό σχολείο.
Αργότερα η “Αδελφότητα” αυτή μετονομάσθηκε σε “Φιλανθρωπικό και Χριστιανικό Σωματείο Άγιος Νείλος ο Μυροβλήτης” που σκοπό είχε την ενίσχυση του έργου ενδύσεως και υποδήσεως 50 απόρων και ορφανών παιδιών που συντηρούσε!
Ορόσημο για την ενορία αποτελεί το γεγονός ότι από τον Σεπτέμβριο του 1936 και με ενέργειες του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Α΄ Παπαδόπουλου παραχωρήθηκε στην ενορία μας, από την Μονή Μεγίστης Λαύρας τμήμα ιερού λειψάνου του Αγίου Νείλου του Μυροβλύτου, με την ευχή «νά ἀποβῇ ἡ παρηγορία τῶν πονουμένων, ἡ ἰατρεία τῶν ἀσθενῶν, καί το φυλακτήριον τοῦ Εὐσεβοῦς ἡμῶν Ἔθνους».
Το φημισμένο κατηχητικό έργο ενός ιεροδιακόνου
Το κατηχητικό που λειτουργούσε εντός του αρχικού ναού, ήταν έργο ενός και μόνο ιεροδιακόνου. Επρόκειτο για τον ιεροδιάκονο Δωρόθεο Βενάρδο που αρχικά προσέφερε τη διακονία του στον Άγιο Σπυρίδωνα Πειραιώς (τον Πολιούχο Πειραιά).
Όταν ο Βενάρδος μετέφερε στα μέσα της δεκαετίας του ’30, την δράση του από τον Άγιο Σπυρίδωνα στον Άγιο Νείλο, τον ακολούθησε πλήθος κόσμου στη νέα του ενορία, καθώς το κοινωφελές έργο του ήταν γνωστό στον Πειραιά.
Γρήγορα το έργο αυτού του ιεροδιακόνου έφερε κι άλλους καρπούς, καθώς σύντομα εκτός του κατηχητικού, ιδρύθηκε και Λαϊκό Ενοριακό Ιατρείο στο οποίο δωρεάν νοσηλεύονταν οι πάσχοντες και παρέχονταν φάρμακα και ιατρικές συμβουλές από Πειραιώτες ιατρούς που προσέφεραν εθελοντική εργασία, χάρη στην προσωπική μεσολάβηση του Δωροθέου Βενάρδου!
Ο θεσμός του Κατηχητικού του Αγίου Νείλου, έλαβε τέτοια φήμη, που κάθε έτος πάνω από 500 μαθητές πήγαιναν προς παρακολούθηση. Μάλιστα έγινε “έθιμο” της ενορίας αυτής, πριν από την έναρξη των μαθημάτων, να λαμβάνει χώρα εναρκτήρια εορτή, παρουσία δημοτικών, στρατιωτικών και άλλων αρχών της πόλης.
Το 1938 σε έναν τέτοιο εορτασμό, μητέρα έφερε το οκτάχρονο παιδί της να βαπτισθεί από τον ίδιο τον ιεροδιάκονο Δωρόθεο Βενάρδο, το οποίο έλαβε το όνομα Νείλος, προς τιμή του Αγίου Νείλου.
Έκτοτε πολλά παιδιά της περιοχής βαπτίζονταν με αυτό το όνομα, ενώ μέχρι σήμερα δεν είναι είναι λίγοι εκείνοι στον Πειραιά που φέρουν το όνομα “Νείλος”.
Στην κατοχή και μεταπολεμικά
Την περίοδο της κατοχής στον προαύλιο χώρο του Ναού λειτούργησε ανεπίσημα νεκροταφείο, όπου σε ομαδικούς τάφους ενταφιάζονταν τα θύματα της πείνας και των ασθενειών.
Με το τέλος της Κατοχής και του Εμφυλίου, πλήθος κόσμου, από τα νησιά κυρίως, άρχισε να συρρέει στην περιοχή με αποτέλεσμα ο παλαιός Ιερός Ναός να κρίνεται ανεπαρκής για τις ανάγκες της ενορίας. Στις 22 Απριλίου του 1953 το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Ιερού Ναού αποτελούμενο από τους Πρωτοπρεσβύτερο Γεώργιο Απέργη, Πρόεδρο του Συμβουλίου και τα Μέλη Δημήτριο Μαγκλάρα, Δημήτριο Σιδέρη, Γεώργιο Ζαννή και Ιωάννη Συρίγο αποφάσισε την ανέγερση νέου μεγαλοπρεπούς ναού, βυζαντινού ρυθμού.
Ζητήθηκε η έγκριση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, όπου και έγινε αποδεκτό το εύλογο αίτημα της ενορίας. Σχέδιο του ναού εκπονήθηκε από τον αρχιτέκτονα μηχανικό Γεώργιο Νομικό. Για την επίτευξη του στόχου και την καλύτερη χρηματοδότηση των εργασιών ανεγέρσεως ιδρύθηκε το 1953 ο «Σύλλογος Ἀνεγέρσεως καὶ Ἀποπερατώσεως τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Νείλου Πειραιῶς».
Ο σύλλογος αυτός μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως εράνους, λαχειοφόρους αγορές, προσκυνηματικές εκδρομές αλλά και θεατρικές παραστάσεις και κυρίως με την αγάπη και ενεργό συμμετοχή των ενοριτών, ανέλαβε το δύσκολο έργο της χρηματοδότησης των εργασιών ανεγέρσεως του νέου ναού. Την Κυριακή 11 Νοεμβρίου 1956, κατετέθη ο θεμέλιος λίθος από τον τότε μητροπολίτη Θήρας και μετέπειτα μητροπολίτη Καλαβρύτων Γεώργιο Πάτση.
Σημείο αναφοράς για την ιστορία του νέου Ιερού Ναού αποτελεί η άφιξη και η παραμονή από τις 8 μέχρι και τις 30 Νοεμβρίου του 1971 της τιμίας Κάρας και των Ιερών Αμφίων του Οσίου Νείλου του Μυροβλύτου από την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγιωνύμου Όρους.
Ο Ι.Ν. Αγίου Νείλου από τα εγκαίνια του έως σήμερα
Ο νέος Ιερός Ναός εγκαινιάστηκε την 12η Νοεμβρίου 1973, κατόπιν σεπτής αδείας του τότε Μητροπολίτου Πειραιώς Χρυσοστόμου Ταβλαδωράκη, από τον μακαριστό Μητροπολίτη πρώην Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα Α΄ Παπαγεωργίου, ενώ παρίστατο συμπροσευχόμενος και ο Μητροπολίτης πρώην Παραμυθίας Τίτος Ματθαιάκης.
Από τα εγκαίνια του Ιερού Ναού μέχρι και σήμερα έγιναν σημαντικά έργα, όπως η αγιογράφηση, η εγκατάσταση θέρμανσης, η δαπεδόστρωση με μάρμαρο, η αποπεράτωση του κωδωνοστασίου, η κατασκευή μαρμάρινου θρόνου, τέμπλου και άμβωνα και άλλες εργασίες.
Σπουδαίοι και ευλαβείς κληρικοί κόσμησαν την ενορία του Αγίου Νείλου Πειραιώς ορισμένοι εκ των οποίων ήταν οι εξής: Οικονόμος π. Νικόλαος Παπαβασιλείου, πρώτος εφημέριος του Ιερού Ναού, Ιεροδιάκονος Δωρόθεος Λαυριώτης, μετέπειτα Τιτουλάριος Επίσκοπος Βαβυλώνος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Απέργης, Αρχιμανδρίτης Τίτος Καράντζαλης, μετέπειτα Μητροπολίτης Χαρτούμ του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Παπουτσόπουλος, μετέπειτα Μητροπολίτης Καστορίας και Πρωτοπρεσβύτερος π. Νικόλαος Γιαλελής.
Στην ενορία σήμερα λειτουργούν κατηχητικά σχολεία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, παιδικό τμήμα παραδοσιακών χορών, παιδική χορωδία και χορωδία ενηλίκων, ενώ στον χώρο του Πνευματικού Κέντρου λειτουργεί Ενοριακή Δανειστική Βιβλιοθήκη κάθε Κυριακή μετά την Θεία Λειτουργία. Επίσης, στο Πνευματικό Κέντρο του Ιερού Ναού πραγματοποιούνται Κύκλοι Μελέτης Αγίας Γραφής, πνευματικές ομιλίες και προβολές ορθόδοξων χριστιανικών ταινιών και ντοκιμαντέρ με σκοπό την κατήχηση και πνευματική οικοδομή του λαού του Θεού.
Από τον Σεπτέμβριο του 2015 λειτουργεί στην ενορία, στα πλαίσια του Φιλανθρωπικού έργου, που ασκείται, Ενοριακή Τράπεζα Τροφίμων, όπου κάθε μήνα δίνονται σε πάνω από σαράντα οικογένειες δέματα αγάπης και στήριξης. Επίσης, η Φιλόπτωχος Αδελφότης της Ενορίας καλύπτει ανάγκες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, πληρωμές ενοικίων και λογαριασμών και συμπαρίσταται με κάθε τρόπο στις ανάγκες των φτωχών και εμπεριστάτων συνανθρώπων μας.
Στον Ιερό Ναο φυλάσσονται εκτός από το Ιερό Λείψανο του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Νείλου του Μυροβλύτου και τα εξής Ιερά Λείψανα: του Αγίου Ενδόξου Νεοφανούς Ιερομάρτυρος Βλασσίου του εν Σκλαβαίνοις και των συν αυτόν μαρτυρησάντων, των Αγίων Ενδόξων Οσιομαρτύρων της Μονής του Οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου εν Παλαιστίνη και του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός ημών Παναγή του Μπασιά.
Επίσης, στην ενορία φυλάσσεται παλαιά εικόνα-αντίγραφο της θαυματουργού εικόνας της Παναγίας της Κυκκωτίσσης και τιμάται πανηγυρικά η σύναξη της, την Α΄ Κυριακή μετά την εορτή του Γενεσίου της Υπεραγίας Θεοτόκου.
Κεντρική και κύρια πανήγυρις της ενορίας είναι η 12η Νοεμβρίου, ημέρα Κοιμήσεως του προστάτη και πολιούχου της ενορίας, του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός Νείλου του Μυροβλύτου. Επίσης τιμάται πανηγυρικά και η δεύτερη εορτή του Οσίου Νείλου, η 7η Μαΐου, ημέρα εύρεσης και ανακομιδής των Ιερών Λειψάνων του.
Εορτάζονται επίσης Πανηγυρικά οι μνήμες των εξής Αγίων: α) του Αγίου Ενδόξου Νεοφανούς Ιερομάρτυρος Βλασσίου του εν Σκλαβαίνοις και των συν αυτόν μαρτυρησάντων, την 7η Ιουλίου, β) των Αγίων Ενδόξων Οσιομαρτύρων της Μονής του Οσίου Θεοδοσίου του Κοινοβιάρχου εν Παλαιστίνη, την 13η Ιανουαρίου γ) του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός Παναγή του Μπασιά, την 7η Ιουνίου δ) του Οσίου και Θεοφόρου Πατρός Γερασίμου του εν Κεφαλληνία του Νέου Ασκητού, την 20η Οκτωβρίου και ε) του εν Αγίοις Πατρός Διονυσίου Αρχιεπισκόπου Αιγίνης του εν Ζακύνθω, την 17η Δεκεμβρίου.
πηγή:kanaliena.gr
