H διαχρονία της ιστορίας διαπερνά την προσφυγούπολη της Ελευσίνας στην 2η έκδοση του «Φεστιβάλ Συνοικισμός 2019». Από 22 έως τις 30 Ιουνίου, ξένοι και Έλληνες καλλιτέχνες ξεδιπλώνουν το νήμα με έργα βιωματικά, μετατρέποντας την ιδιαίτερη γειτονιά του Μικρασιάτικου Συνοικισμού της Ελευσίνας σε εφήμερη καλλιτεχνική σκηνή, με έργα βιωματικού χαρακτήρα, συμμετοχικά για τους κατοίκους, όπως έχει δώσει εξαρχής το στίγμα η Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021.
«Στην περσινή πρώτη έκδοση του Φεστιβάλ Συνοικισμός, το ζήτημα της μετανάστευσης και των προσφυγικών ροών προς την Ευρώπη ήταν κυρίαρχο, όχι γιατί είναι "της μόδας", αλλά γιατί είναι ένα από τα βασικά φαινόμενα - αν όχι το βασικότερο - που θα διαμορφώσει τις ευρωπαϊκές κοινωνίες των επόμενων δεκαετιών. Φέτος, το ίδιο ζήτημα παραμένει κεντρικό, αλλά προσεγγίζεται υπό το πρίσμα της Ιστορίας»τονίζει η καλλιτεχνική διευθύντρια της Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, Κέλλυ Διαπούλη.
Η αυλαία ανοίγει με την περιπατητική παράσταση «Διαδρομές στις Ρίζες #3», της Ασπασίας-Μαρίας Αλεξίου, κατά τη διάρκεια της οποίας οι κάτοικοι του συνοικισμού αυτοσυστήνονται και ξεναγούν τους θεατές στα στενά σοκάκια της γειτονιάς και στις προσωπικές τους διαδρομές.
Το φεστιβάλ δημιουργεί έναν διάλογο ανάμεσα σε Έλληνες και διεθνείς ανερχόμενους καλλιτέχνες που ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη γραφή τους. Η Τάνια Ελ Χούρι (Tania El Khoury) από τον Λίβανο παρουσιάζει τις βιωματικές εγκαταστάσεις «Οι Κήποι Μιλούν» και «Πείτε Μου Τι Μπορώ Να Κάνω», η Ντέμπορα Πίρσον (Deborah Pearson) από τον Καναδά την παράσταση ντοκουμέντο «Ιστορία Ιστορία Ιστορία» και η κολεκτίβα Dictaphone Group, επίσης από τον Λίβανο, τη βιωματική εγκατάσταση «Ουδέν Προς Δήλωση».
Από την Ελλάδα, παρουσιάζονται τρεις νέες αναθέσεις του φεστιβάλ: η site specific παράσταση «Ε_ΦΥΓΑ Μικρασία» της Γιολάντας Μαρκοπούλου, η «Ιστορία Ενός Αιχμαλώτου» του Στρατή Δούκα, σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Μιστριώτη και το «MotorWay 6» της Εύης Καλογεροπούλου. Δίπλα σ' αυτές τις παραγωγές παρουσιάζονται η βιντεοεγκατάσταση του Φίλιππου Κουτσαφτή «Οι Ελευσίνιοι», που περιλαμβάνει μαρτυρίες κατοίκων του συνοικισμού από τα γυρίσματα της «Αγέλαστου Πέτρας» και η παράσταση της ομάδας Hatari Αϊτή, μια περφόρμανς για την ιστορία.