Του Λεωνίδα Μπλαβέρη
Μια πολύ μεγάλη και ευχάριστη έκπληξη για τους Πειραιώτες και όχι μόνο, καθώς η πανέμορφη τριήρης «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» του Πολεμικού μας Ναυτικού θα ναυλοχήσει για ένα τριήμερο στον λιμενίσκο της Ζέας του Πειραιώς, θα «επιστρέψει» δηλαδή εκεί όπου 24-25 αιώνες πιο πριν ήταν ο πολεμικός ναύσταθμος των Αρχαίων Αθηνών και ναυλοχούσαν οι πολεμικές τριήρεις του πανίσχυρου Αθηναϊκού Στόλου.
Ο κατάπλους της τριήρους «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» στο φυσικό της χώρο εντάσσεται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Ημέρες Θάλασσας 2016», που διοργανώνονται υπό την αιγίδα του Δήμου Πειραιώς, και σε στενή συνεργασία ασφαλώς με το Γενικό Επιτλείο Ναυτικού και το Πολεμικό μας Ναυτικό.
Η άφιξη της τριήρους θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 27 Μαΐου και ο απόπλους της τη Δευτέρα 30 Μαΐου το πρωί. Οι ώρες και ημέρες επισκέψεων για το κοινό είναι οι εξής:
--- Παρασκευή 27/5: Από 17.00 ως 20.30
--- Σάββατο 28/5: Από 10.00 ως 14.00, καθώς και από 17.30 ως 20.30
--- Κυριακή 29/5: Από 10.00 ως 14.00, καθώς και από 17.30 ως 20.30
Η τριήρης «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» αποτελεί ένα λειτουργικό αντίγραφο αρχαίας Αθηναϊκής τριήρους τού 5ου αιώνα π.Χ. πού κατασκευάστηκε στήν Ελλάδα τήν περίοδο 1985-1987, στο πλαίσιο προγράμματος πειραματικής αρχαιολογίας, με βάση τις έρευνες τού ιστορικού J.S. Morrison και του ναυπηγού J.F. Coates με τη χρηματοδότηση τού ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.
Το Μάιο του 1985, η τριήρης «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» ξεκίνησε να κατασκευάζεται στην Ελλάδα και περατώθηκε τον Ιούλιο του 1987, πάνω σε σχέδια που παρασχέθηκαν από το “Trireme Trust” της Βρετανίας, ενώ τα απαραίτητα κονδύλια διατέθηκαν από το ΠΝ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πρώτα έτη η τριήρης «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» χρησιμοποιήθηκε για πλόες στο πλαίσιο πειραματικής αρχαιολογίας, δηλαδή στο πλαίσιο εκτελέσεως δοκιμών ώστε να καθοριστούν τα χαρακτηριστικά πλεύσεώς της (ταχύτητα, ελικτικά στοιχεία, κλπ. ), η αντοχή της, να γίνουν κατανοητές οι συνθήκες διαβιώσεως του προσωπικού της, καθώς επίσης και να κατανοηθεί πληρέστερα η τακτική που χρησιμοποιείτο κατά την μάχη.
Λόγω της συχνής χρήσης της τριήρους, της πλεύσεως της σε γλυκά ύδατα όταν μεταφέρθηκε στην Βρετανία το 1993 στο πλαίσιο εκδηλώσεων για τα 2.500 χρόνια από τη γέννηση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, και του τρόπου σχεδιάσεως και κατασκευή της, προκλήθηκαν σημαντικές φθορές στο σκάφος αυτής.
Έτσι λοιπόν, από το θέρος του 1995 μέχρι το φθινόπωρο του 1996 εκτελέστηκαν μεγάλης εκτάσεως επισκευές και συντήρηση στο ξύλινο σκάφος της, οι οποίες και πάλι καλύφθηκαν από τον προϋπολογισμό του ΠΝ και αποκαταστάθηκαν όλα τα ευρήματα φθορών που είχαν παρουσιαστεί.
Το 1997, το τότε Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο (ΑΝΣ) αποφάσισε την χρήση της μόνο σαν έκθεμα και όχι για πλόες και η τριήρης μεταφέρθηκε στο «Πάρκο Ναυτικής Παράδοσης» στο Τροκαντερό του Παλαιού Φαλήρου, όπου παρέμεινε έκτοτε ως έκθεμα στην ξηρά, όπου και παρέμεινε επί δέκα συνεχή έτη στον εν λόγω ειδικά διαμορφωμένο στεγασμένο χώρο.
Στις 2 Σεπτεμβρίου 2015 η τριήρης «ΟΛΥΜΠΙΑΣ» καθελκύστηκε και την επομένη 3 Σεπτεμβρίου, έπλευσε ρυμουλκούμενη στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας, για την απαραίτητη συντήρηση, ώστε να καταστεί ξανά, πλήρως πλεύσιμη. Μετά την ολοκλήρωση του συνόλου των επισκευαστικών εργασιών, διαρκείας 7 μηνών, η τριήρης επέστρεψε στις 28 Μαρτίου 2016 στο «Άλσος Ελληνικής Ναυτικής Παράδοσης» στο Τροκαντερό Παλαιού Φαλήρου, όπου και ελλιμενίζεται σήμερα.